گر تو این انبان ز نان خالی کنی ** پر ز گوهرهای اجلالی کنی‌‌

Bu karın dağarcığından ekmeği boşaltırsan ululuk incileri ile doldurursun.

طفل جان از شیر شیطان باز کن ** بعد از آنش با ملک انباز کن‌‌ 1640

Önce can çocuğunu Şeytan sütünden kes de sonra onu meleklere ortak yap.

تا تو تاریک و ملول و تیره‌‌ای ** دان که با دیو لعین همشیره‌‌ای‌‌

Sen karanlık, mükedder ve bulanık oldukça bil ki melûn Şeytan’la sütkardeşisin!

لقمه‌‌ای کان نور افزود و کمال ** آن بود آورده از کسب حلال‌‌

Nur ve kemali arttıran lokma, helâl kazançtan elde edilen lokmadır.

روغنی کاید چراغ ما کشد ** آب خوانش چون چراغی را کشد

Çırağımıza katılınca söndüren yağa yağ deme, çırağı söndüren yağa su de!

علم و حکمت زاید از لقمه‌‌ی حلال ** عشق و رقت آید از لقمه‌‌ی حلال‌‌

İlim ve hikmet helâl lokmadan doğar; aşk ve rikkat helâl lokmadan meydana gelir.

چون ز لقمه تو حسد بینی و دام ** جهل و غفلت زاید آن را دان حرام‌‌ 1645

Bir lokmadan hasede uğrar, tuzağa düşersen; bir lokmadan bilgisizlik ve gaflet meydana gelirse, sen o lokmayı haram bil!

هیچ گندم کاری و جو بر دهد ** دیده‌‌ای اسبی که کره‌‌ی خر دهد

Hiç buğday ektin de arpa verdiğini gördün mü? Hiç attan eşek sıpası olduğunu gördün mü?

لقمه تخم است و برش اندیشه‌‌ها ** لقمه بحر و گوهرش اندیشه‌‌ها

Lokma tohumdur mahsulü fikirlerdir. ; lokma denizdir, incileri fikirlerdir.

زاید از لقمه‌‌ی حلال اندر دهان ** میل خدمت عزم رفتن آن جهان‌‌

Hizmete meyletmek ve o cihana gitmek azmi, ağıza alınan lokmanın helâl olmasından doğar

باز گفتن بازرگان با طوطی آن چه دید از طوطیان هندوستان‌‌

Tacirin Hindistan dudularından gördüğünü duduya söylemesi