تا تو تاریک و ملول و تیره‌‌ای ** دان که با دیو لعین همشیره‌‌ای‌‌

Sen karanlık, mükedder ve bulanık oldukça bil ki melûn Şeytan’la sütkardeşisin!

لقمه‌‌ای کان نور افزود و کمال ** آن بود آورده از کسب حلال‌‌

Nur ve kemali arttıran lokma, helâl kazançtan elde edilen lokmadır.

روغنی کاید چراغ ما کشد ** آب خوانش چون چراغی را کشد

Çırağımıza katılınca söndüren yağa yağ deme, çırağı söndüren yağa su de!

علم و حکمت زاید از لقمه‌‌ی حلال ** عشق و رقت آید از لقمه‌‌ی حلال‌‌

İlim ve hikmet helâl lokmadan doğar; aşk ve rikkat helâl lokmadan meydana gelir.

چون ز لقمه تو حسد بینی و دام ** جهل و غفلت زاید آن را دان حرام‌‌ 1645

Bir lokmadan hasede uğrar, tuzağa düşersen; bir lokmadan bilgisizlik ve gaflet meydana gelirse, sen o lokmayı haram bil!

هیچ گندم کاری و جو بر دهد ** دیده‌‌ای اسبی که کره‌‌ی خر دهد

Hiç buğday ektin de arpa verdiğini gördün mü? Hiç attan eşek sıpası olduğunu gördün mü?

لقمه تخم است و برش اندیشه‌‌ها ** لقمه بحر و گوهرش اندیشه‌‌ها

Lokma tohumdur mahsulü fikirlerdir. ; lokma denizdir, incileri fikirlerdir.

زاید از لقمه‌‌ی حلال اندر دهان ** میل خدمت عزم رفتن آن جهان‌‌

Hizmete meyletmek ve o cihana gitmek azmi, ağıza alınan lokmanın helâl olmasından doğar

باز گفتن بازرگان با طوطی آن چه دید از طوطیان هندوستان‌‌

Tacirin Hindistan dudularından gördüğünü duduya söylemesi

کرد بازرگان تجارت را تمام ** باز آمد سوی منزل دوست کام‌‌

Tacir alışverişi bitirip muradına nail olarak evine geri geldi.

هر غلامی را بیاورد ارمغان ** هر کنیزک را ببخشید او نشان‌‌ 1650

Her köleye armağan getirdi, her halayığa ihsan da bulundu.