چون ز لقمه تو حسد بینی و دام ** جهل و غفلت زاید آن را دان حرام‌‌

چون ز لقمه تو حسد بینی و دام ** جهل و غفلت زاید آن را دان حرام‌‌ 1645

Bir lokmadan hasede uğrar, tuzağa düşersen; bir lokmadan bilgisizlik ve gaflet meydana gelirse, sen o lokmayı haram bil!

هیچ گندم کاری و جو بر دهد ** دیده‌‌ای اسبی که کره‌‌ی خر دهد

Hiç buğday ektin de arpa verdiğini gördün mü? Hiç attan eşek sıpası olduğunu gördün mü?

لقمه تخم است و برش اندیشه‌‌ها ** لقمه بحر و گوهرش اندیشه‌‌ها

Lokma tohumdur mahsulü fikirlerdir. ; lokma denizdir, incileri fikirlerdir.

زاید از لقمه‌‌ی حلال اندر دهان ** میل خدمت عزم رفتن آن جهان‌‌

Hizmete meyletmek ve o cihana gitmek azmi, ağıza alınan lokmanın helâl olmasından doğar

باز گفتن بازرگان با طوطی آن چه دید از طوطیان هندوستان‌‌

Tacirin Hindistan dudularından gördüğünü duduya söylemesi

کرد بازرگان تجارت را تمام ** باز آمد سوی منزل دوست کام‌‌

Tacir alışverişi bitirip muradına nail olarak evine geri geldi.

هر غلامی را بیاورد ارمغان ** هر کنیزک را ببخشید او نشان‌‌ 1650

Her köleye armağan getirdi, her halayığa ihsan da bulundu.

گفت طوطی ارمغان بنده کو ** آن چه دیدی و آن چه گفتی باز گو

Dudu “ Bu kulun armağanı hani? Ne gördün ve ne dedinse söyle” dedi.

گفت نی من خود پشیمانم از آن ** دست خود خایان و انگشتان گزان‌‌

Tacir, “Söylemem, zaten elimi çiğneyip parmaklarımı ısırarak,

من چرا پیغام خامی از گزاف ** بردم از بی‌‌دانشی و از نشاف‌‌

Cahilliğimden, akılsızlığımdan böyle saçma haberi niye götürdüm diye hâlâ pişman olup durmaktayım” dedi.

گفت ای خواجه پشیمانی ز چیست ** چیست آن کاین خشم و غم را مقتضی است‌‌

Dudu, “Efendim, pişmanlık neden, bu hiddete bu gama ne sebep oldu?” dedi.