دانه چون اندر زمین پنهان شود ** سر آن سر سبزی بستان شود

Tohum toprak içinde gizlenince, onun gizlenmesi, bahçenin yeşillenmesi ile neticelenir.

زر و نقره گر نبودندی نهان ** پرورش کی یافتندی زیر کان‌‌

Altın ve gümüş gizli olmasalardı... Madende nasıl musaffa olurlar, nasıl altın ve gümüş haline gelirlerdi?

وعده‌‌ها و لطفهای آن حکیم ** کرد آن رنجور را ایمن ز بیم‌‌

O hekimin vaatleri ve lütufları hastayı korkudan emin etti.

وعده‌‌ها باشد حقیقی دل پذیر ** وعده‌‌ها باشد مجازی تاسه‌‌گیر 180

Hakiki olan vaatleri gönül kabul eder, içten gelmeyen vaatler ise insanı ıstıraba sokar.

وعده‌‌ی اهل کرم گنج روان ** وعده‌‌ی نااهل شد رنج روان‌‌

Kerem ehlinin vaatleri akıp duran, eseri daima görünen hazinedir. Ehil olmayanların, kerem sahibi bulunmayanların vaatleri ise gönül azabıdır.

دریافتن آن ولی رنج را و عرض کردن رنج او را پیش پادشاه

O velinin, halayığın hastalığını anlaması ve padişaha arz etmesi

بعد از آن برخاست و عزم شاه کرد ** شاه را ز ان شمه‌‌ای آگاه کرد

Ondan sonra hekim, kalkıp padişahın huzuruna gitti, padişahı bu meseleden birazcık haberdar etti.

گفت تدبیر آن بود کان مرد را ** حاضر آریم از پی این درد را

Dedi ki: “Çare şundan ibaret: bu derdin iyileşmesi için o adamı getirelim.

مرد زرگر را بخوان ز ان شهر دور ** با زر و خلعت بده او را غرور

Kuyumcuyu o uzak şehirden çağır, onu altınla, elbise ile aldat.”

فرستادن پادشاه رسولان به سمرقند به آوردن زرگر

Padişahın, kuyumcuyu getirmek üzere Semerkand’a elçiler yollaması

شه فرستاد آن طرف یک دو رسول ** حاذقان و کافیان بس عدول‌‌ 185

Padişah, hekimden bu sözü duyunca nasihatini, candan gönülden kabul etti. O tarafa ehliyetli, kifayetli, âdil bir iki kişiyi elçi olarak gönderdi.

تا سمرقند آمدند آن دو امیر ** پیش آن زرگر ز شاهنشه بشیر

O iki bey, kuyumcuya padişahtan muştucu olarak Semerkand’a kadar geldiler.