ای بگشته زین طلب از کو به کو ** چند گویی کین گلستان کو و کو

Ey bu arama yüzünden taraf taraf, bucak bucak dolaşıp duran! Ne vakte kadar “Nerede bu gül bahçesi” diyeceksin?

پیش از آن کین خار پا بیرون کنی ** چشم تاریک است جولان چون کنی‌‌ 1970

Ayağındaki bu dikeni çıkarmadıkça gözün görmez. Nasıl dönüp dolaşabilirsin?

آدمی کاو می‌‌نگنجد در جهان ** در سر خاری همی‌‌گردد نهان‌‌

Ne şaşılacak şey, cihana sığmayan Âdemoğlu, gizlice bir dikenin başında dolaşıp durmakta!

مصطفی آمد که سازد هم دمی ** کلمینی یا حمیراء کلمی‌‌

Mustafa bir hemdem elde etmek için geldi; “Kellimînî yâ Humeyrâ” dedi.

ای حمیراء آتش اندر نه تو نعل ** تا ز نعل تو شود این کوه لعل

“Ey Humeyrâ! Nalı ateşe koyda bu dağ, lâl haline gelsin” buyurdu.

این حمیراء لفظ تانیث است و جان ** نام تانیث‌‌اش نهند این تازیان‌‌

Humeyrâ kelimesi, müennestir, can da müennsi semâidir. Araplar cana müennes demişlerdir.

لیک از تانیث جان را باک نیست ** روح را با مرد و زن اشراک نیست‌‌ 1975

Fakat canın müenneslikten pervası yok. Çünkü ruhun ne erkekle bir alakası var, ne kadınla!

از مونث وز مذکر برتر است ** این نه آن جان است کز خشک و تر است‌‌

Müzekkerden de yükselir, müennesten de. Bu, kurudan yaştan meydana gelen ruh (-u hayvanî) değildir ki.

این نه آن جان است کافزاید ز نان ** یا گهی باشد چنین گاهی چنان‌‌

Bu can, ekmekten kuvvetlenen yahut kâh şöyle, kâh böyle bir hale gelen can değildir.

خوش کننده ست و خوش و عین خوشی ** بی‌‌خوشی نبود خوشی ای مرتشی‌‌

Bu ruh hoşluk verir, hoştur, hoşluğun ta kendisidir. Ey maksadına erişmek için vesilelere baş vuran! Hoş olmayan, insanı hoş bir hale getiremez.