باد کار خویش کرد و بروزید ** آن که جانی داشت بر جانش گزید

باد کار خویش کرد و بروزید ** آن که جانی داشت بر جانش گزید 2045

Rüzgâr, işini yaptı, esti. Canı olan da, rüzgârın tesirini candan kabul etti.

در معنی این حدیث که اغتنموا برد الربیع الی آخره‌‌

“ Bahar serinliğini ganimet bilip istifade edin. Çünkü o, ağaçlarınıza ne yaparsa bedenlerinize de onu yapar v.s hadisinin manası

گفت پیغمبر ز سرمای بهار ** تن مپوشانید یاران زینهار

Peygamber, “Dostlar, bahar serinliğinden sakın vücudunuzu örtmeyin.

ز آن که با جان شما آن می‌‌کند ** کان بهاران با درختان می‌‌کند

Çünkü bahar rüzgârı, ağaçlara nasıl tesir ederse sizin hayatınıza da öyle tesir eder.

لیک بگریزید از سرد خزان ** کان کند کاو کرد با باغ و رزان‌‌

Fakat güz serinliğinden kaçının. Çünkü o, bağa ve çubuklara ne yaparsa sizin vücudunuza da onu yapar “dedi.

راویان این را به ظاهر برده‌‌اند ** هم بر آن صورت قناعت کرده‌‌اند

Bu hadisi rivayet edenler, zahirî manasını vermişler ve yalnız zahirî manasıyla kanaat etmişlerdir.

بی‌‌خبر بودند از جان آن گروه ** کوه را دیده ندیده کان بکوه‌‌ 2050

Onların halden haberleri yoktur. Dağı görmüşler de dağdaki madeni görmemişlerdir.

آن خزان نزد خدا نفس و هواست ** عقل و جان عین بهار است و بقاست‌‌

Tanrı’ya göre güz, nefis ve hevadır. Akılla cansa baharın ve ebedîliğin ta kendisidir.

مر ترا عقل است جزوی در نهان ** کامل العقلی بجو اندر جهان‌‌

Eğer senin gizli ve cüzi bir aklın varsa cihanda bir kâmil akıl sahibini ara!

جزو تو از کل او کلی شود ** عقل کل بر نفس چون غلی شود

Senin cüzi aklın, onun külli aklı yüzünden külli olur. Çünkü Akl-ı kül, nefse zincir gibidir.

پس به تاویل این بود کانفاس پاک ** چون بهار است و حیات برگ و تاک‌‌

Binaenaleyh hadisin manası teville şöyle olur: Pak nefesler bahar gibidir, yaprakların ve filizlerin hayatıdır.