آن که او را نبود از اسرار داد ** کی کند تصدیق او ناله‌‌ی جماد

Bir kimsenin Tanrı sırlarından nasibi olmazsa cemadın inlemesini nasıl tasdik eder?

گوید آری نه ز دل بهر وفاق ** تا نگویندش که هست اهل نفاق‌‌

Evet, der ama yürekten değil. Kendisine münafık demesinler diye tasdik edenlere uyar, zâhiren tasdik eder.

گر نیندی واقفان امر کن ** در جهان رد گشته بودی این سخن‌‌

Eğer cemadat Tanrı’nın “Kün-ol” emrine vakıf olmasalar ( ve bu emri duyup, bu emre uyup, varlık âlemine gelmemiş bulunsalardı) bu söz âlemde o vakit reddedilirdi.

صد هزاران ز اهل تقلید و نشان ** افکندشان نیم وهمی در گمان‌‌ 2125

Yüz binlerce taklit ve istidlâl ehlini, pek cüzi bir vehim, şüpheye düşürür.

که به ظن تقلید و استدلالشان ** قایم است و جمله پر و بالشان‌‌

Çünkü taklitleri de istidlâlleri de, hattâ bütün kolları, kanatları da zanla kaimdir.

شبهه‌‌ای انگیزد آن شیطان دون ** در فتند این جمله کوران سر نگون‌‌

O aşağılık Şeytan, bir şüphe meydana getirir. Bütün bu körler tepe takla düşerler.

پای استدلالیان چوبین بود ** پای چوبین سخت بی‌‌تمکین بود

İstidlâlcilerin ayakları tahtadır. Tahta ayaksa pek kudretsiz pek karasızdır.

غیر آن قطب زمان دیده‌‌ور ** کز ثباتش کوه گردد خیره‌‌سر

Sebatiyle dağları bile hayran eden ve basiret sahibi olan zamanın kutbu ise böyle değildir. (İstidlâle değer vermez).

پای نابینا عصا باشد عصا ** تا نیفتد سر نگون او بر حصا 2130

Çakıl üstüne baş aşağı düşmemek için körün ayağı sopadır sopa.

آن سواری کاو سپه را شد ظفر ** اهل دین را کیست سلطان بصر

Askerin, yani din ehlinin üstünlüğüne sebep olan o binici kimdir! Gören padişah!