آن که از نازش دل و جان خون بود ** چون که آید در نیاز او چون بود

Naz ve istiğnası ile can ve gönülleri kan haline getiren güzel, niyaza girişirse hal ne olur?

آن که در جور و جفایش دام ماست ** عذر ما چه بود چو او در عذر خاست‌‌

Cevrü cefası, bize tuzak olan dilber, özür dilemeye kalkışırsa biz ne mazeret bulabilir, ne söyleyebiliriz?

زين للناس حق آراسته ست ** ز آن چه حق آراست چون دانند جست‌‌ 2425

Züyyine linnâs, hükmünce Tanrı’nın insanlar için bezediği şeylerden halk, nasıl kurtulabilir?

چون پی یسکن الیهاش آفرید ** کی تواند آدم از حوا برید

Tanrı; kadını erkeklere munis olmak üzere yarattı. Âdem nasıl olurda Havva’dan ayrılabilir?

رستم زال ار بود وز حمزه بیش ** هست در فرمان اسیر زال خویش‌‌

Kişi yiğitlikte Zâloğlu Rüstem bile olsa Hamza’dan bile ileri geçse yine hükmetme hususunda karısının esiridir.

آن که عالم مست گفتش آمدی ** کلمینی یا حمیراء می‌‌زدی‌‌

Âdem sözlerinden âlemin sarhoş olduğu Muhammed bile “Kellimîni ya Humeyrâ” derdi.

آب غالب شد بر آتش از نهیب ** آتشش جوشد چو باشد در حجاب‌‌

Gerçi zâhiren su, ateşten üstündür; fakat bir kaba konunca ateş, onu fıkır fıkır kaynatır.

چون که دیگی حایل آید هر دو را ** نیست کرد آن آب را کردش هوا 2430

İkisinin arasında bir tencere, bir çömlek oldu mu ateş, o suyu yok eder, hava haline getirir.

ظاهرا بر زن چو آب ار غالبی ** باطنا مغلوب و زن را طالبی‌‌

Görünüşte su nasıl ateşten üstünse, sen de kadından üstünsün; fakat hakikatte ona mağlûpsun, sen onu istemektesin.

این چنین خاصیتی در آدمی است ** مهر حیوان را کم است آن از کمی است‌‌

Böyle bir hassa ancak Âdemoğlundadır. Çünkü insanda muhabbet vardır. Hayvanın muhabbeti azdır ve bu da onun nâkıs olmasından ileri gelmiştir.

در بیان این خبر که انهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل‌‌

Kadınlar, akıllı kişiye galebe ederler, fakat cahil kişi onlara galip olur