-
چون پی یسکن الیهاش آفرید ** کی تواند آدم از حوا برید
- Tanrı; kadını erkeklere munis olmak üzere yarattı. Âdem nasıl olurda Havva’dan ayrılabilir?
-
رستم زال ار بود وز حمزه بیش ** هست در فرمان اسیر زال خویش
- Kişi yiğitlikte Zâloğlu Rüstem bile olsa Hamza’dan bile ileri geçse yine hükmetme hususunda karısının esiridir.
-
آن که عالم مست گفتش آمدی ** کلمینی یا حمیراء میزدی
- Âdem sözlerinden âlemin sarhoş olduğu Muhammed bile “Kellimîni ya Humeyrâ” derdi.
-
آب غالب شد بر آتش از نهیب ** آتشش جوشد چو باشد در حجاب
- Gerçi zâhiren su, ateşten üstündür; fakat bir kaba konunca ateş, onu fıkır fıkır kaynatır.
-
چون که دیگی حایل آید هر دو را ** نیست کرد آن آب را کردش هوا 2430
- İkisinin arasında bir tencere, bir çömlek oldu mu ateş, o suyu yok eder, hava haline getirir.
-
ظاهرا بر زن چو آب ار غالبی ** باطنا مغلوب و زن را طالبی
- Görünüşte su nasıl ateşten üstünse, sen de kadından üstünsün; fakat hakikatte ona mağlûpsun, sen onu istemektesin.
-
این چنین خاصیتی در آدمی است ** مهر حیوان را کم است آن از کمی است
- Böyle bir hassa ancak Âdemoğlundadır. Çünkü insanda muhabbet vardır. Hayvanın muhabbeti azdır ve bu da onun nâkıs olmasından ileri gelmiştir.
-
در بیان این خبر که انهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل
- Kadınlar, akıllı kişiye galebe ederler, fakat cahil kişi onlara galip olur
-
گفت پیغمبر که زن بر عاقلان ** غالب آید سخت و بر صاحب دلان
- Peygamber dedi ki: “Kadınlar; akıllı kişilere ehli dil olanlara fazlasıyla galip olurlar.
-
باز بر زن جاهلان چیره شوند ** ز آن که ایشان تند و بس خیره روند
- Fakat cahiller, kadına galebe ederler.” Çünkü onlar sert ve kaba muameleli olurlar.
-
کم بودشان رقت و لطف و وداد ** ز آن که حیوانی است غالب بر نهاد 2435
- Onlarda acıma, lûtfetme, sevme azdır. Çünkü tabiatlarında, yaradılışlarında hayvanlık üstündür.