رستم زال ار بود وز حمزه بیش ** هست در فرمان اسیر زال خویش‌‌

Kişi yiğitlikte Zâloğlu Rüstem bile olsa Hamza’dan bile ileri geçse yine hükmetme hususunda karısının esiridir.

آن که عالم مست گفتش آمدی ** کلمینی یا حمیراء می‌‌زدی‌‌

Âdem sözlerinden âlemin sarhoş olduğu Muhammed bile “Kellimîni ya Humeyrâ” derdi.

آب غالب شد بر آتش از نهیب ** آتشش جوشد چو باشد در حجاب‌‌

Gerçi zâhiren su, ateşten üstündür; fakat bir kaba konunca ateş, onu fıkır fıkır kaynatır.

چون که دیگی حایل آید هر دو را ** نیست کرد آن آب را کردش هوا 2430

İkisinin arasında bir tencere, bir çömlek oldu mu ateş, o suyu yok eder, hava haline getirir.

ظاهرا بر زن چو آب ار غالبی ** باطنا مغلوب و زن را طالبی‌‌

Görünüşte su nasıl ateşten üstünse, sen de kadından üstünsün; fakat hakikatte ona mağlûpsun, sen onu istemektesin.

این چنین خاصیتی در آدمی است ** مهر حیوان را کم است آن از کمی است‌‌

Böyle bir hassa ancak Âdemoğlundadır. Çünkü insanda muhabbet vardır. Hayvanın muhabbeti azdır ve bu da onun nâkıs olmasından ileri gelmiştir.

در بیان این خبر که انهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل‌‌

Kadınlar, akıllı kişiye galebe ederler, fakat cahil kişi onlara galip olur

گفت پیغمبر که زن بر عاقلان ** غالب آید سخت و بر صاحب دلان‌‌

Peygamber dedi ki: “Kadınlar; akıllı kişilere ehli dil olanlara fazlasıyla galip olurlar.

باز بر زن جاهلان چیره شوند ** ز آن که ایشان تند و بس خیره روند

Fakat cahiller, kadına galebe ederler.” Çünkü onlar sert ve kaba muameleli olurlar.

کم بودشان رقت و لطف و وداد ** ز آن که حیوانی است غالب بر نهاد 2435

Onlarda acıma, lûtfetme, sevme azdır. Çünkü tabiatlarında, yaradılışlarında hayvanlık üstündür.

مهر و رقت وصف انسانی بود ** خشم و شهوت وصف حیوانی بود

Sevgi ve acıma, insanlık vasfıdır; hiddet ve şehvetse... hayvanlık vasfıdır.