نکته‌‌ی لا ينبغی می‌‌خوان به جان ** سر من بعدی ز بخل او مدان‌‌

Lâ yenbağı nüktesini candan oku. Benden sonra bu saltanatı kimseye verme sırrını onun nekesliğinden bilme.

بلکه اندر ملک دید او صد خطر ** مو به مو ملک جهان بد بیم سر

Hattâ o, saltanatta yüzlerce zarar ve tehlike gördü. Cihan saltanatı, kıldan kıla, baştanbaşa can kaygısından, baş korkusundan ibarettir.

بیم سر با بیم سر با بیم دین ** امتحانی نیست ما را مثل این‌‌

Baş korkusuyla can ve din korkusu... Bize bunun gibi bir imtihan daha olamaz.

پس سلیمان همتی باید که او ** بگذرد زین صد هزاران رنگ و بو

Süleyman himmetli birisi gerektir ki bu yüz binlerce renkten, kokudan vazgeçsin.

با چنان قوت که او را بود هم ** موج آن ملکش فرومی‌‌بست دم‌‌ 2610

Kuvvet ve kudretiyle beraber o saltanatın dalgası Süleyman’ın bile nefesini tıkıyordu.

چون بر او بنشست زین اندوه گرد ** بر همه شاهان عالم رحم کرد

Bu keder yüzünden üstüne toz, toprak konunca bütün cihan padişahlarına acıdı da.

شد شفیع و گفت این ملک و لوا ** با کمالی ده که دادی مر مرا

Şefaat edip ”Bana verdiğin bu saltanatı, kemal sahibi olanlara da ver.

هر که را بدهی و بکنی آن کرم ** او سلیمان است و آن کس هم منم‌‌

Bu saltanatı, kerem edip kime verir, kime bağışlarsan Süleyman odur, o da benim.

او نباشد بعدی او باشد معی ** خود معی چه بود منم بی‌‌مدعی‌‌

O benden sonra kimseye verme hükmüne dahil değildir; benimledir. Hattâ benimle ne demek? O kişi, davasız, nizasız benim” dedi.

شرح این فرض است گفتن لیک من ** باز می‌‌گردم به قصه‌‌ی مرد و زن‌‌ 2615

Bunu anlatmak farzdır. Ama biz, yine karıkoca hikâyesine dönüyoruz.

مخلص ماجرای عرب و جفت او

Arapla eşine ait hikâyenin sonu