از شکر گر شکل نانی می‌‌پزی ** طعم قند آید نه نان چون می‌‌مزی‌‌

Şekeri, ekmek şekline sokar, pişirirsen tadınca yine onda şeker lezzeti vardır, ekmek lezzeti bulunmaz.

ور بیابد مومنی زرین وثن ** کی هلد آن را برای هر شمن‌‌

Bir mümin, altından yapılmış bir put bulsa hiç onu Şamanlara bırakır mı?

بلکه گیرد اندر آتش افکند ** صورت عاریتش را بشکند

Bırakmadıktan başka alır, ateşe atar. Onun ariyet şeklini bu suretle eritip bozar.

تا نماند بر ذهب شکل وثن ** ز آن که صورت مانع است و راه زن‌‌ 2890

Altında put şekli kalmaz. Çünkü suret, ibadete mânidir, yol vurucudur.

ذات زرش ذات ربانیت است ** نقش بت بر نقد زر عاریت است‌‌

O putun hakikati, yani altın; Tanrı’nın bir ihsanıdır. Sonradan put şekline sokulmuştur. Altın, Tanrı ihsanı olup altınlık nasıl bu ihsan için âriyet bir suretse put şekli de altın için ârızi bir surettir.

بهر کیکی تو گلیمی را مسوز ** وز صداع هر مگس مگذار روز

Bir pire için yepyeni kilimi yakma. Sineğin verdiği baş ağrısı yüzünden gününü zayi etme.

بت پرستی چون بمانی در صور ** صورتش بگذار و در معنی نگر

Surette kalırsan putperestsin. Her şeyin suretini bırak, mânaya bak.

مرد حجی همره حاجی طلب ** خواه هندو خواه ترک و یا عرب‌‌

Hacca gidersen hac yoldaşı ara. Ama ha Hintli olmuş, ha Türk, ha Arap.

منگر اندر نقش و اندر رنگ او ** بنگر اندر عزم و در آهنگ او 2895

Onun şekline rengine bakma; azmine ve maksadına bak.

گر سیاه است او هم آهنگ تو است ** تو سپیدش خوان که هم رنگ تو است‌‌

Rengi kara bile olsa değil mi ki seninle aynı maksadı güdüyor, aynı senin rengindedir, sen ona beyaz de.