میوه معنی و شکوفه صورتش ** آن شکوفه مژده میوه نعمتش‌‌

میوه معنی و شکوفه صورتش ** آن شکوفه مژده میوه نعمتش‌‌ 2930

Meyve mânadır, çiçek onun sûreti. O çiçek, müjdedir, meyve de nimeti!

چون شکوفه ریخت میوه شد پدید ** چون که آن کم شد شد این اندر مزید

Çiçek döküldü mü meyve meydana çıkar. O kayboldu mu bu fazlasıyla görünür.

تا که نان نشکست قوت کی دهد ** ناشکسته خوشه‌ها کی مَیْ دهد

Ekmek kırılıp yenmeyince kuvvet verir mi; salkımlar sıkılmadıkça şarap olur mu?

تا هلیله نشکند با ادویه ** کی شود خود صحت افزا ادویه‌‌

Helile, ilâçların arasında kırılıp ezilmedikçe ilâçlar, nereden sıhhati arttıracak?

در صفت پیر و مطاوعت وی‌‌

Pîr kimdir? Pîrin sıfatları

ای ضیاء الحق حسام الدین بگیر ** یک دو کاغذ بر فزا در وصف پیر

Ey Hak Nuru Hüsâmeddin! Bir iki kağıdı fazla al da pîrin sıfatlarını anlatayım.

گر چه جسم نازکت را زور نیست ** لیک بی‌‌خورشید ما را نور نیست‌‌ 2935

Gerçi vücudun nazik ve çok zayıf , fakat sensiz cihanın işi yoluna girmiyor.

گر چه مصباح و زجاجه گشته‌‌ای ** لیک سر خیل دلی سر رشته‌‌ای‌‌

Gerçi ışık ( gibi nurlu, lâtif) ve sırça ( gibi ince ve nazik) oldun. Fakat gönül ehlinin başısın, onlara muktedasın.

چون سر رشته به دست و کام تست ** درهای عقد دل ز انعام تست‌‌

Mademki ipin ucu senin elindedir, senin isteğine tâbidir; gönül gerdanlığının incileri de senin ihsanındır.

بر نویس احوال پیر راهدان ** پیر را بگزین و عین راه دان‌‌

Yol bilen Pîrin ahvalini yaz; Pîri seç, onu yolun tâ kendisi bil.

پیر تابستان و خلقان تیر ماه ** خلق مانند شب‌‌اند و پیر ماه‌‌

Pîr, yaz mevsimidir; halk ise güz ayı...Halk, geceye benzer, Pîr aya...