صد دریغ و درد کاین عاریتی ** امتان را دور کرد از امتی‌‌

Yüz binlerce ah ki bu âriyet hal, ümmetleri ümmetlikten uzaklaştırdı.

من غلام آن که او در هر رباط ** خویش را واصل نداند بر سماط

Kendisini, her konakta sofra başına varacak sanmayan kişiye kul olayım.

بس رباطی که بباید ترک کرد ** تا به مسکن در رسد یک روز مرد 3260

Adamın bir gün evine varabilmesi için bir çok konakları terk etmesi lâzımdır.

گر چه آهن سرخ شد او سرخ نیست ** پرتو عاریت آتش زنی است‌‌

Demir kıpkırmızı oldu ama hakikatte kızıl değildir ki. Bu kızıllık, bir ocağın demire verdiği âriyet kızıllıktır.

گر شود پر نور روزن یا سرا ** تو مدان روشن مگر خورشید را

Penceredeki cam, yahut ev; nurlanırsa, ışık verirse onu parlak sanma , anla ki parlaklık güneştedir.

هر در و دیوار گوید روشنم ** پرتو غیری ندارم این منم‌‌

Her kapı, duvar “ Ben parlağım, başkasının nuruyla parlamıyorum. Parlayan benim” diyebilir.

پس بگوید آفتاب ای نارشید ** چون که من غارب شوم آید پدید

Fakat güneş “Ey ham! Hele ben bir batayım da ne olduğun meydana çıkar” der.

سبزه‌‌ها گویند ما سبز از خودیم ** شاد و خندانیم و بس زیبا خدیم‌‌ 3265

Yeşillikler “ Biz kendimizden yeşerdik, sevinç içindeyiz, gülümseyip duruyoruz, ta ezelden beri bu yücelik bizde var” diyebilirler.

فصل تابستان بگوید ای امم ** خویش را بینید چون من بگذرم‌‌

Fakat yaz mevsimi, onlara “ Ey ümmetler, ben geçeyim de o vakit kendinizi görün” der.

تن همی‌‌نازد به خوبی و جمال ** روح پنهان کرده فر و پر و بال‌‌

Vücut güzellikle öğünür, nazlanır durur. Çünkü ruh, kuvvetini, kolunu kanadını gizlemiştir.