تیغ حلم از تیغ آهن تیزتر ** بل ز صد لشکر ظفر انگیزتر

Hilim kılıcı, demir kılıçtan daha keskin, hattâ yüzlerce ordudan daha galip, daha üstündür.

ای دریغا لقمه‌‌ای دو خورده شد ** جوشش فکرت از آن افسرده شد 3990

Yazıklar olsun ki iki lokmacık yendi de bu yüzden fikir çoşkunluğu dondu, yatıştı.

گندمی خورشید آدم را کسوف ** چون ذنب شعشاع بدری را خسوف‌‌

Bir buğday tanesi, Âdem Peygamberin güneşinin tutulmasına... Arzın, güneş ile ay arasına girmesi, dolunayın kararmasına sebep oldu.

اینت لطف دل که از یک مشت گل ** ماه او چون می‌‌شود پروین گسل‌‌

İşte sana gönlün letafeti! Bir avuç balçıktan (bir iki lokma ekmekten) ay darmadağın bir hale gelmekte!

نان چو معنی بود خوردش سود بود ** چون که صورت گشت انگیزد جحود

Ekmek manevi olursa yenmesinde fayda var. Fakat bildiğimiz ekmeğin faydası yok, kalbi daraltıyor.

همچو خار سبز کاشتر می‌‌خورد ** ز ان خورش صد نفع و لذت می‌‌برد

Manevi ekmek, yeşil diken gibi... deve yiyince yüz türlü fayda, yüzlerce lezzet bulmakta.

چون که آن سبزیش رفت و خشک گشت ** چون همان را می‌‌خورد اشتر ز دشت‌‌ 3995

Fakat yeşilliği gitti de kurudu mu, onu çölde deve yiyince;

می‌‌دراند کام و لنجش ای دریغ ** کان چنان ورد مربی گشت تیغ‌‌

Damağını avurdunu yırtar, paralar. Yazıklar olsun; öyle yetişmiş gül kılıç kesildi.

نان چو معنی بود بود آن خار سبز ** چون که صورت شد کنون خشک است و گبز

Ekmek de manevi oldukça o yeşil dikendi. Fakat şimdi zâhiri ekmek olduğundan kupkuru bir hale geldi, sertleşti.

تو بدان عادت که او را پیش از این ** خورده بودی ای وجود نازنین

Ey nazlı nazenin varlık (ey Husâmeddin), bundan önce onu yemeğe alışmıştın.