جان و دل را طاقت آن جوش نیست ** با که گویم در جهان یک گوش نیست‌‌

Canda, gönülde o coşmaya takat yoktur. Kime söyleyeyim? Cihanda bir tek kulak yok!

هر کجا گوشی بد از وی چشم گشت ** هر کجا سنگی بد از وی یشم گشت‌‌ 515

Nerede bir kulak varsa; onun yüzünden, göz oldu. Nerede bir taş varsa; onun lûtfiyle yeşim taşına döndü.

کیمیا ساز است چه بود کیمیا ** معجزه بخش است چه بود سیمیا

Kimyayı meydana getiren o dur, kimya ne oluyor ki? Mucize bağışlayıcıdır, simya ne oluyor ki?

این ثنا گفتن ز من ترک ثناست ** کین دلیل هستی و هستی خطاست‌‌

Benim bu övüşüm, övmeyi terk etmenin ta kendisidir; çünkü bu övüş, varlık delilidir, varlık ise hatadır.

پیش هست او بباید نیست بود ** چیست هستی پیش او کور و کبود

Onun varlığına karşı yok olmak gerektir: onun huzurunda varlık nedir? Manasız bir şeyden ibarettir!

گر نبودی کور از او بگداختی ** گرمی خورشید را بشناختی‌‌

Varlık kör olmasaydı... Ondan erirdi, güneşin hararetini tanır, anlardı.

ور نبودی او کبود از تعزیت ** کی فسردی همچو یخ این ناحیت‌‌ 520

Bu zahiri vücudun Allah’ın varlığıyla var olduğunu bilmemesi körlüğüne delildir.

بیان خسارت وزیر در این مکر

Vezirin bu hilede ziyana uğraması

همچو شه نادان و غافل بد وزیر ** پنجه می‌‌زد با قدیم ناگزیر

Padişah gibi vezir de cahil ve gafildi. Varlığı vacip olan Kadim Tanrı ile pençeleşiyordu.

با چنان قادر خدایی کز عدم ** صد چو عالم هست گرداند به دم‌‌

Öyle kudretli bir Tanrı ile pençeleşiyordu ki bir anda yoktan bu âlem gibi yüz tanesini var eder.

صد چو عالم در نظر پیدا کند ** چون که چشمت را به خود بینا کند

Senin gözüne kendini görmek hassasını verince nazarında âlem gibi yüzlerce âlem meydana getirir.