کیمیا ساز است چه بود کیمیا ** معجزه بخش است چه بود سیمیا

Kimyayı meydana getiren o dur, kimya ne oluyor ki? Mucize bağışlayıcıdır, simya ne oluyor ki?

این ثنا گفتن ز من ترک ثناست ** کین دلیل هستی و هستی خطاست‌‌

Benim bu övüşüm, övmeyi terk etmenin ta kendisidir; çünkü bu övüş, varlık delilidir, varlık ise hatadır.

پیش هست او بباید نیست بود ** چیست هستی پیش او کور و کبود

Onun varlığına karşı yok olmak gerektir: onun huzurunda varlık nedir? Manasız bir şeyden ibarettir!

گر نبودی کور از او بگداختی ** گرمی خورشید را بشناختی‌‌

Varlık kör olmasaydı... Ondan erirdi, güneşin hararetini tanır, anlardı.

ور نبودی او کبود از تعزیت ** کی فسردی همچو یخ این ناحیت‌‌ 520

Bu zahiri vücudun Allah’ın varlığıyla var olduğunu bilmemesi körlüğüne delildir.

بیان خسارت وزیر در این مکر

Vezirin bu hilede ziyana uğraması

همچو شه نادان و غافل بد وزیر ** پنجه می‌‌زد با قدیم ناگزیر

Padişah gibi vezir de cahil ve gafildi. Varlığı vacip olan Kadim Tanrı ile pençeleşiyordu.

با چنان قادر خدایی کز عدم ** صد چو عالم هست گرداند به دم‌‌

Öyle kudretli bir Tanrı ile pençeleşiyordu ki bir anda yoktan bu âlem gibi yüz tanesini var eder.

صد چو عالم در نظر پیدا کند ** چون که چشمت را به خود بینا کند

Senin gözüne kendini görmek hassasını verince nazarında âlem gibi yüzlerce âlem meydana getirir.

گر جهان پیشت بزرگ و بی‌‌بنی است ** پیش قدرت ذره ای می‌‌دان که نیست‌‌

Her ne kadar dünya senin yanında azametli ve nihayetsizse de bil ki kudrete karşı bir zerre bile değildir.

این جهان خود حبس جانهای شماست‌‌ ** هین روید آن سو که صحرای شماست 525

Zaten bu âlem sizin canlarınızın hapishanesidir; uyanın, o tarafa gidin! Zira o taraf sizin sahranız, mesire yerinizdir.