من هلاک فعل و مکر مردمم ** من گزیده‌‌ی زخم مار و کژدمم‌‌

من هلاک فعل و مکر مردمم ** من گزیده‌‌ی زخم مار و کژدمم‌‌ 905

İnsanların yaptıkları işlerden, ettikleri hilelerden helâk olmuşum; o yılanlar, o akrepler tarafından çık ısırılmışım.

مردم نفس از درونم در کمین ** از همه مردم بتر در مکر و کین‌‌

İçinde pusu kurmuş olan nefis ise, kibir ve kin bakımından bütün adamlardan beterdir.

گوش من لا یلدغ المؤمن شنید ** قول پیغمبر به جان و دل گزید

Benim kulağım “mümin, bir zehirli hayvan deliğinden iki kere dağlanmaz” sözünü işitti; Peygamber’in sözünü canla, gönülle kabul etti.”

ترجیح نهادن نخجیران توکل را بر جهد و اکتساب‌‌

Av hayvanlarının tevekkülü çalışıp kazanmaya tercih eylemeleri

جمله گفتند ای حکیم با خبر ** الحذر دع لیس یغنی عن قدر

Hepsi dediler ki: “Ey halden haberdar hakîm! Çekinmeyi bırak; çekinme, insanı kaderin hükümlerinden kurtaramaz.

در حذر شوریدن شور و شر است ** رو توکل کن توکل بهتر است‌‌

Kaderden çekinmekte perişanlık ve kötülük vardır, yürü, tevekkül et ki tevekkül, hepsinden iyidir.

با قضا پنجه مزن ای تند و تیز ** تا نگیرد هم قضا با تو ستیز 910

Ey kötü hiddetli adam! Kaza ile pençeleşme ki kaza da seninle kavgaya tutuşmasın.

مرده باید بود پیش حکم حق ** تا نیاید زخم از رب الفلق‌‌

Tanyerini ağartan Tanrı’dan bir zarar gelmemesi için kulun Hak hükmüne karşı ölü gibi olması lâzımdır.”

ترجیح نهادن شیر جهد و اکتساب را بر توکل و تسلیم‌‌

Aslanın çalışıp kazanmayı tevekküle, teslimiyete tercih etmesi

گفت آری گر توکل رهبر است ** این سبب هم سنت پیغمبر است‌‌

Aslan: “Evet, tevekkül kılavuzsa da bu sebebe teşebbüs de, Peygamber’in sünnetidir.

گفت پیغمبر به آواز بلند ** با توکل زانوی اشتر ببند

Peygamber, yüksek sesle “Tevekkülle beraber yine devenin ayağını bağla” dedi.

رمز الکاسب حبیب الله شنو ** از توکل در سبب کاهل مشو

“Çalışan kimse Tanrı sevgilisidir” işaretini dinle: tevekkülden dolayı esbaba teşebbüs hususunda tembel olma” dedi.

ترجیح نهادن نخجیران توکل را بر اجتهاد

Av hayvanlarının tevekkülü çalışmaya tercih etmeleri