ز آن که بی‌‌شکری بود شوم و شنار ** می‌‌برد بی‌‌شکر را در قعر نار

Zira şükretmemek uğursuz ve ayıp bir şeydir; o hal, şükretmeyeni, tâ ateşin dibine kadar çeker götürür.

گر توکل می‌‌کنی در کار کن ** کشت کن پس تکیه بر جبار کن‌‌

Tevekkül ediyorsan çalışmak hususunda tevekkül et; kazan da sonra Tanrı’ya dayan!”

باز ترجیح نهادن نخجیران توکل را بر جهد

Av hayvanlarının tekrar tevekkülü çalışmaya tercih eylemeleri

جمله با وی بانگها برداشتند ** کان حریصان که سببها کاشتند

Hepsi ona bağırarak dediler ki: “Sebep tohumlarını eken o harisler…”

صد هزار اندر هزار از مرد و زن ** پس چرا محروم ماندند از زمن‌‌

Kadın, erkek nice yüz binlerce kişi, neden oldu da zamane menfaatlerinden mahrum kaldılar?

صد هزاران قرن ز آغاز جهان ** همچو اژدرها گشاده صد دهان‌‌ 950

Dünyanın başlangıcından beri yüz binlerce kavim, ejderha gibi ağız açmışlar;

مکرها کردند آن دانا گروه ** که ز بن بر کنده شد ز آن مکر کوه‌‌

O bilgili, idrakli kavimler hileler düzmüşler, tedbirlerde bulunmuşlardır. Öyle tedbirler ki o tedbirlerle dağ bile tâ dibinden kopar, yerinden ayrılırdı.

کرد وصف مکرهاشان ذو الجلال ** لتزول منه اقلال الجبال‌‌

Tanrı, onların hile ve tedbirlerini “O tedbirler yüzünden dağların tepeleri bile oynar, yıkılır, dümdüz olurdu” diye övdü.

جز که آن قسمت که رفت اندر ازل ** روی ننمود از شکار و از عمل‌‌

(Bunca tedbirlerine rağmen) o avlanmalarından, o çalışmalarından ezelde verilen kısmetten başka bir şey yüz göstermedi…

جمله افتادند از تدبیر و کار ** ماند کار و حکم‌‌های کردگار

Hepsi tedbirlerden de âciz kaldılar, çalışmadan da; ortada Tanrı’nın işi ve hükümleri kaldı.

کسب جز نامی مدان ای نامدار ** جهد جز وهمی مپندار ای عیار 955

Adı, sanı belli kişi! Kazanmayı bir addan başka bir şey bilme; ey kurnaz ve hilekâr adam! Çalışmayı bir vehimden başka bir şey sanma.”

نگریستن عزراییل بر مردی و گریختن آن مرد در سرای سلیمان و تقریر ترجیح توکل بر جهد و قلت فایده‌‌ی جهد

Azrail’in birisine bakması, onun da Süleyman Aleyhisselâm’ın sarayına kaçması, tevekkülün çalışmadan üstün olduğu ve çalışmadaki faydaların azlığı