ز آن که سرمه‏ی نیستی در می‏کشد ** باده از تصویر شیطان می‏چشد

Çünkü benden başkası, gözüne yokluk sürmesi çekmekte hakikatte yok olan şeylerle gözünü sürmelemekte… Şarabı, Şeytanının tasvirinden tatmaktadır.

چشمشان خانه‏ی خیال است و عدم ** نیستها را هست بیند لاجرم‏

Onun gözü hayal ve yokluk evidir. Hulâsa o, yokları var görür.

چشم من چون سرمه دید از ذو الجلال ** خانه‏ی هستی است نه خانه‏ی خیال‏

Benim gözüme ululuk sahibi Allah’ın sürmesiyle sürmelenmiştir. Varlık evidir, hayal evi değil.

تا یکی مو باشد از تو پیش چشم ** در خیالت گوهری باشد چو یشم‏

Gözünde bir tek kıl olsa hayalinde gevher, yeşim taşı gibi görünür.

یشم را آن گه شناسی از گهر ** کز خیال خود کنی کلی عبر 110

Hayalinden tamamıyla geçersen o vakit yeşim taşını, gevherden ayırt edebilirsin.

یک حکایت بشنو ای گوهر شناس ** تا بدانی تو عیان را از قیاس‏

Ey gevher tanıyan kişi, bir hikâye dinle de meydanda ve apaçık olan şeyi kıyastan fark et.

هلال پنداشتن آن شخص خیال را در عهد عمر

Allah razı olsun, Ömer zamanında birisinin, hayalini hilâl sanması.

ماه روزه گشت در عهد عمر ** بر سر کوهی دویدند آن نفر

Ömer zamanında oruç ayı geldi. Birkaç kişi bir dağın tepesine koştu.

تا هلال روزه را گیرند فال ** آن یکی گفت ای عمر اینک هلال‏

Oruç ayının hilâlini görüp kutlulanmak, onu hayra yormak istiyorlardı. Birisi “ Ey Ömer, işte hilâl” dedi.

چون عمر بر آسمان مه را ندید ** گفت کاین مه از خیال تو دمید

Ömer gökyüzüne baktıysa da ayı göremedi. “ Bu ay senin hayalinden meydana geldi.

ور نه من بیناترم افلاک را ** چون نمی‏بینم هلال پاک را 115

Yoksa ben, gökleri senden daha iyi görürüm. Tertemiz hilâli nasıl olur da görmem?