نه که لقمان را که بنده‏ی پاک بود ** روز و شب در بندگی چالاک بود

Tertemiz bir kul olan Lokman, gece gündüz kullukta çevik ve gayretli değil miydi?

خواجه‏اش می‏داشتی در کار پیش ** بهترش دیدی ز فرزندان خویش‏

Efendisi, onu ileri tutar, oğullarından üstün görürdü.

ز انکه لقمان گر چه بنده زاد بود ** خواجه بود و از هوا آزاد بود

Çünkü lokman, filvaki kuloğluydu ama efendiydi, heva ve hevesten hürdü.

گفت شاهی شیخ را اندر سخن ** چیزی از بخشش ز من درخواست کن‏ 1465

Bir padişah, konuşma esnasında bir şeyhe dedi ki: “ Benden bir şey dile”

گفت ای شه شرم ناید مر ترا ** که چنین گویی مرا زین برتر آ

Şeyh “ Padişahım, bana böyle söylemekten utanmıyor musun? Hele biraz daha yüksel!

من دو بنده دارم و ایشان حقیر ** و آن دو بر تو حاکمانند و امیر

Benim iki kulum var. Onlar hor hakir kişilerdir ama ikisi de sana hükmederler, ikisi de emrederler” dedi.

گفت شه آن دو چه‏اند این زلت است ** گفت آن یک خشم و دیگر شهوت است‏

Padişah “Bu söz hatalı bir söz. O iki kul kimler ?” deyince, şeyh “ Birisi kızmak, öbürü şehvet” dedi.

شاه آن دان کاو ز شاهی فارغ است ** بی‏مه و خورشید نورش بازغ است‏

Padişahlıktan feragat edeni padişah bil. Onun nuru ayla güneş olmaksızın da parlar durur.

مخزن آن دارد که مخزن ذات اوست ** هستی او دارد که با هستی عدوست‏ 1470

Mahzene sahip olan, zatı mahzen olmuş kişidir. Varlığa, mağlûp olan, varlığa düşman olan kişidir.

خواجه‏ی لقمان به ظاهر خواجه‏وش ** در حقیقت بنده، لقمان خواجه‏اش‏

Lokman’ın efendisi, görünüşte onun efendisiydi ama hakikatte Lokman’ın kuluydu.