کفر و ایمان نیست آن جایی که اوست ** انکه او مغز است و این دو رنگ و پوست‏

Onun bulunduğu yerde ne küfür var, ne iman. Çünkü o içtir, küfürle imansa deri.

این فناها پرده‏ی آن وجه گشت ** چون چراغ خفیه اندر زیر طشت‏

Bu yokluklar, yüze perdedir. O, leğen altında gizli ışığa benzer.

پس سر این تن حجاب آن سر است ** پیش آن سر این سر تن کافر است‏

Hulâsa bu ten başı, o başa perdedir. O başın önünde bu ten başı kesilmiş gibidir, bir şeye yaramaz.

کیست کافر غافل از ایمان شیخ ** چیست مرده بی‏خبر از جان شیخ‏ 3325

Kâfir kimdir? Şeyhin imanından gafil olan. Ölü kimdir? Şeyhin canından haberdar olmayan!

جان نباشد جز خبر در آزمون ** هر که را افزون خبر جانش فزون‏

Can, tecrübelerle sabittir ki haberdar olmaktan ibarettir. Kim, daha fazla haberdarsa daha ziyade canlıdır.

جان ما از جان حیوان بیشتر ** از چه ز آن رو که فزون دارد خبر

Canımız hayvan canından daha üstündür, neden? Çünkü daha fazla biliyoruz.

پس فزون از جان ما جان ملک ** کاو منزه شد ز حس مشترک‏

Meleklerin canı da bizim canımızdan üstün. Çünkü onlarda Hissi Müşterek yoktur.

و ز ملک جان خداوندان دل ** باشد افزون تو تحیر را بهل‏

Ehil olanların canlarıysa meleklerin canlarından üstündür, şaşkınlığı bırak!

ز آن سبب آدم بود مسجودشان ** جان او افزون‏تر است از بودشان‏ 3330

Melekler, Âdeme secde ettiler; çünkü onun canı, meleklerinkinden üstündür.

ور نه بهتر را سجود دون‏تری ** امر کردن هیچ نبود در خوری‏

Üstün olmasaydı secde ederler miydi? Üstün olanın daha aşağı mertebede bulunana secde etmesini emretmek doğru bir şey değil değildir, yaraşmaz.