از خیال بد مر او را زشت دید ** چشم فرع و چشم اصلی ناپدید

از خیال بد مر او را زشت دید ** چشم فرع و چشم اصلی ناپدید 610

Fer’e ait göz, kötü hayal yüzünden onu çirkin gördü, asli gözse ortada yoktur.

چشم ظاهر سایه‏ی آن چشم دان ** هر چه آن بیند بگردد این بد آن‏

Zahiri gözü, o asli gözün gölgesi bil. O ne görürse bil ki, bu da onu görür.

تو مکانی اصل تو در لامکان ** این دکان بر بند و بگشا آن دکان‏

Sen bir mekândasın, aslın Lâmekândır. Bu dükkânı kapa da o dükkânı aç.

شش جهت مگریز زیرا در جهات ** ششدره است و ششدره مات است مات‏

Altı cihete kaçma, çünkü o cihetlerde altı kapı vardır. Tavlada altı kapı da alındı mı karşıda ki mat oldu! Mat.

شکایت کردن اهل زندان پیش وکیل قاضی از دست آن مفلس

Zindandakilerin, Kadı’nın vekiline o müflisi şikâyet etmeleri

با وکیل قاضی ادراک‏مند ** اهل زندان در شکایت آمدند

Zindandakiler, Kadı’nın anlayışlı vekiline şikâyet ederek dediler ki:

که سلام ما به قاضی بر کنون ** باز گو آزار ما زین مرد دون‏ 615

“ Hemen bizim selâmımızı kadıya götür, bu aşağılık adamdan incindiğimizi söyle.

کاندر این زندان بماند او مستمر ** یاوه تاز و طبل‏خوار است و مضر

O, boşboğaz, obur ve muzır herif, bu zindanda kalıp duruyor.

چون مگس حاضر شود در هر طعام ** از وقاحت بی‏صلا و بی‏سلام‏

Kötü ve çirkin huyu yüzünden sinek gibi çağrılmadan selâmsız, sabahsız her yemeğe konmada.

پیش او هیچ است لوت شصت کس ** کر کند خود را اگر گوییش بس‏

Altmış kişinin yemeği ona yetişmiyor. Ne kadar söylesek vurdumduymazlıktan geliyor.

مرد زندان را نیاید لقمه‏ای ** ور به صد حیلت گشاید طعمه‏ای‏

Yüzlerce hileli tedbirlerle sofraya oturdu mu zindandakilere bir lokma bile kalmıyor.