در صحابه کم بدی حافظ کسی ** گرچه شوقی بود جانشان را بسی

Sahabenin ruhlarında Kuran’a karşı fevkalâde bir iştiyak vardı ama aralarında hafız pek azdı.

زانک چون مغزش در آگند و رسید ** پوستها شد بس رقیق و واکفید

Çünkü bir meyve oldu mu kabuğu adamakıllı incelir, çatlar, dökülür.

قشر جوز و فستق و بادام هم ** مغز چون آگندشان شد پوست کم

Ceviz, fıstık ve badem bile olunca kabukları incelir.

مغز علم افزود کم شد پوستش ** زانک عاشق را بسوزد دوستش

İlmin hakikati de kemâle gelince kışrı azalır. Zira sevgilisi, âşıkı yakar, yandırır.

وصف مطلوبی چو ضد طالبیست ** وحی و برق نور سوزنده‌ی نبیست 1390

İstenen, sevilen kişinin vasfı, isteyen, seven kişinin vasıflarının zıddıdır. Vahiy ve nur şimşeği, peygamberi yakar.

چون تجلی کرد اوصاف قدیم ** پس بسوزد وصف حادث را گلیم

Kadîm olan Allah’ın sıfatları tecelli edince hâdisin sıfatlarını yakar, mahveder.

ربع قرآن هر که را محفوظ بود ** جل فینا از صحابه می‌شنود

Sahabe arasında birisi Kur’an’ın dörtte birini ezberledi de duyuldu mu, sahabe, bu bizim ulumuzdur derdi.

جمع صورت با چنین معنی ژرف ** نیست ممکن جز ز سلطانی شگرف

Böyle bir büyük mana ile sureti bir arada cem etmek, hayretlere düşmüş, mest olmuş padişahtan başka kimseye mümkün değildir.

در چنین مستی مراعات ادب ** خود نباشد ور بود باشد عجب

Böyle bir sarhoşluk âleminde edep kaidelerine riayet etmenin zaten imkânı yoktur, bu imkân bulunsa bile şaşılacak şeydir doğrusu!

اندر استغنا مراعات نیاز ** جمع ضدینست چون گرد و دراز 1395

İstiğna âleminde niyaza riayet etmek, yuvarlak bir şeyle uzun bir şeyi, zıddoldukları halde bir arada cem etmeye benzer.