چون ز خالق می‌رسید او را شمول ** بود از انفاس مرد و زن ملول

چون ز خالق می‌رسید او را شمول ** بود از انفاس مرد و زن ملول 1615

Allah şarabını içmiş olduğundan erkeklerin sözlerinden de usanmıştı, kadınların sözlerinden de.

همچنانک سهل شد ما را حضر ** سهل شد هم قوم دیگر را سفر

Bize bir yerde oturup yerleşmek nasıl kolay geliyorsa bazı kimselere de bir yerden bir yere gezip durmak öyle kolay gelir.

آنچنانک عاشقی بر سروری ** عاشقست آن خواجه بر آهنگری

Sen, nasıl ululuğa âşıksan bir sanatkâr da mesela demirciliğe âşıktır.

هر کسی را بهر کاری ساختند ** میل آن را در دلش انداختند

Herkesi bir iş için yetiştirmişler, gönlüne o işin meylini vermişlerdir.

دست و پا بی میل جنبان کی شود ** خار وخس بی آب و بادی کی رود

Gönülde bir meyil olmadıkça el, ayak nasıl hareket eder. Su, rüzgâr olmadıkça çerçöp nasıl akar, savulur?

گر ببینی میل خود سوی سما ** پر دولت بر گشا همچون هما 1620

Kendinde göğe doğru çıkmaya bir meyil gördün mü hüma kuşu gibi devlet kanadını hemen aç!

ور ببینی میل خود سوی زمین ** نوحه می‌کن هیچ منشین از حنین

Fakat kendinde yeryüzüne bir meyil gördün mü feryat et, ağlayıp inlemeyi hiç bırakma.

عاقلان خود نوحه‌ها پیشین کنند ** جاهلان آخر بسر بر می‌زنند

Akıllılar önceden feryat ederler, bilgisizlerse işin sonunda başlarına vururlar!

ز ابتدای کار آخر را ببین ** تا نباشی تو پشیمان یوم دین

Sen, işin önünde sonunu sor da kıyamet günü pişman olma.

دیدن زرگر عاقبت کار را و سخن بر وفق عاقبت گفتن با مستعیر ترازو

Kuyumcunun, işin sonunu görerek kendisinden ödünç bir terazi isteyene ona göre söz söylemesi

آن یکی آمد به پیش زرگری ** که ترازو ده که بر سنجم زری

Birisi, kuyumcunun birine giderek “Altın tartacağım, bana terazini versene” dedi.