دست عقل آن خس به یکسو می‌برد ** آب پیدا می‌شود پیش خرد

Aklın eli, onları bir tarafa atar, su meydana çıkar.

خس بس انبه بود بر جو چون حباب ** خس چو یکسو رفت پیدا گشت آب

Çerçöp habbeler gibi suyun yüzünü örter. Fakat bunlar bir tarafa sürüldü mü su görünür.

چونک دست عقل نگشاید خدا ** خس فزاید از هوا بر آب ما

Allah, aklın elini açmadıkça hava, suyumuzun yüzünü çerçöple, süprüntüyle doldurur.

آب را هر دم کند پوشیده او ** آن هوا خندان و گریان عقل تو 1830

Suyu daima örter; hava buna güler; akılsa ağlar durur.

چونک تقوی بست دو دست هوا ** حق گشاید هر دو دست عقل را

Allah korkusu, havanın ellerini bağlarsa Hakk aklın ellerini çözer.

پس حواس چیره محکوم تو شد ** چون خرد سالار و مخدوم تو شد

Hizmetkârın âkil olursa sana galip olan duygularda mahkûmun olur.

حس را بی‌خواب خواب اندر کند ** تا که غیبیها ز جان سر بر زند

Gayba mensup sırlar, can âleminden zuhur etsin diye duyguları zahirî olmayan bir uykuya daldırır da,

هم به بیداری ببینی خوابها ** هم ز گردون بر گشاید بابها

İnsan uyanıkken rüyalar da görür, insana gök kapıları da açılır.

قصه‌ی خواندن شیخ ضریر مصحف را در رو و بینا شدن وقت قرائت

Kör Şeyhin Kur’an’ı yüzünden okuması ve Kur’an okurken gözlerinin görmesi

دید در ایام آن شیخ فقیر ** مصحفی در خانه‌ی پیری ضریر 1835

Yoksul şeyhin biri, bir vakitler kör bir pirin evinde bir mushaf gördü.

پیش او مهمان شد او وقت تموز ** هر دو زاهد جمع گشته چند روز

Temmuz ayı idi, ona mihman olmuştu: O iki zâhit, birkaç gün bir araya gelmişlerdi.