گر نبیند کور آب جو عیان ** لیک داند چون سبو بیند گران

Kör, ırmak suyunu açıkça göremez ama testinin ağırlaştığını anlayınca su olduğunu bilir.

که ز جو اندر سبو آبی برفت ** کین سبک بود و گران شد ز آب و زفت

Çünkü testi önce hafifti, ırmağa daldırılınca ağırlaştı, içi hayli suyla doldu.

زانک هر بادی مرا در می‌ربود ** باد می‌نربایدم ثقلم فزود

Evvelce her yel beni kapıp beni götürürdü, fakat şimdi ağırlaştım” beni yel kapamaz artık.

مر سفیهان را رباید هر هوا ** زانک نبودشان گرانی قوی 4310

Akılsız kişileri her türlü yel kapıp gider. Çünkü onların kuvvetleri sağlam değildir.

کشتی بی‌لنگر آمد مرد شر ** که ز باد کژ نیابد او حذر

Kötü ve hayırsız adam, lengersiz gemidir; ne demir atmıştır, ne bir yere bağlıdır; deli rüzgârlardan kurtulamaz ki.

لنگر عقلست عاقل را امان ** لنگری در یوزه کن از عاقلان

Akıllıya emniyet ve huzur veren akıl lengeridir… Akıllılardan bir lenger dilen!

او مددهای خرد چون در ربود ** از خزینه در آن دریای جود

İnsan, o cömertlik denizinin inci hazinesinden akıl, fikir kazanırsa

زین چنین امداد دل پر فن شود ** بجهد از دل چشم هم روشن شود

Bunların yardımıyla gönlü marifetler elde eder, gönüllükten çıkar, yücelir… Gözleri de nurlanır.

زانک نور از دل برین دیده نشست ** تا چو دل شد دیده‌ی تو عاطلست 4315

Çünkü nur, gönülden doğar da bu göze vurur. Gönül olmasa gözün hiç bir şey göremez.

دل چو بر انوار عقلی نیز زد ** زان نصیبی هم بدو دیده دهد

Gönül, akıl nurlarıyla nurlanırsa o nurlardan göze de bir pay verir.