-
هر چه نفست خواست داری اختیار ** هر چه عقلت خواست آری اضطرار
- Nefsin neyi isterse ihtiyarın var, fakat aklının istediği şeyde mecbursun ha!
-
داند او کو نیک‌بخت و محرمست ** زیرکی ز ابلیس و عشق از آدمست
- Bahtı yaver ve talihi kutlu olan bilir ki akıl ve zekâ taslamak iblistendir, aşk Âdem’den!
-
زیرکی سباحی آمد در بحار ** کم رهد غرقست او پایان کار
- Akıl ve zekâ denizde yüzgeçliğe benzer... Bundan az kişi kurtulur ve yüzgeçlikte bulunan nihayet gün gelir, gark olur gider!
-
هل سباحت را رها کن کبر و کین ** نیست جیحون نیست جو دریاست این
- Yüzgeçliği bırak, kibirden, kinden vazgeç... Bu ırmak değil; denizdir deniz!
-
وانگهان دریای ژرف بی‌پناه ** در رباید هفت دریا را چو کاه 1405
- Hem de öyle sığınılacak bir yeri olmayan uçsuz bucaksız deniz ki yedi denizi bir saman çöpü gibi kapı verir!
-
عشق چون کشتی بود بهر خواص ** کم بود آفت بود اغلب خلاص
- Aşk, ileri gidenler için bir gemiye benzer... Gemiye binen kişinin bir afete uğraması nadirdir, çok defa kurtulur.
-
زیرکی بفروش و حیرانی بخر ** زیرکی ظنست و حیرانی نظر
- Aklı zekâyı sat da hayranlığı satın al... Akıl ve zekâ zandır, hayranlıksa bakış görüş!
-
عقل قربان کن به پیش مصطفی ** حسبی الله گو که الله‌ام کفی
- Aklı Mustafa’nın önünde kurban et... Hasbiyallah de, yani Allah’ım bana yeter!
-
هم‌چو کنعان سر ز کشتی وا مکش ** که غرورش داد نفس زیرکش
- Kenan gibi gemiden baş çekme... Ona da zeki aklı bu gururu vermiş aldatmıştı.
-
که برآیم بر سر کوه مشید ** منت نوحم چرا باید کشید 1410
- Ben yüce bir dağın üzerine çıkar kurtulurum, neden Nuh’a minnet edeyim? Dedi.