Kendi kötü gözü, gözüne perde olmada. Ben seddimi kaldırdım demesi, kendisine set kesilmede.
بند گوش او شده هم هوش او ** هوش با حق دار ای مدهوش او
Aklı kulağına bağ olmada. Ey Tanrı şaşkını, aklını Tanrı’ya ver.
در تفسیر قول مصطفی علیه‌السلام من جعل الهموم هما واحدا کفاه الله سائر همومه و من تفرقت به الهموم لا یبالی الله فی ای واد اهلکه
Mustafa aleyhisselam’ın “Bütün dertlerini bir dert yapanı, Tanrı başka dertlerden kurtarır. Fakat dertlerini dağıtan, birçok şeylere dertlenen kişiyi, hangi vadide helak olacaksa Tanrı kayırmaz”hadisinin tefsiri
هوش را توزیع کردی بر جهات ** می‌نیرزد تره‌ای آن ترهات
Aklını bir çok yerlere dağıttın. Halbuki o saçma sapan uğraşman, o beyhude mırıldanman, bir tereye bile değmez.
آب هش را می‌کشد هر بیخ خار ** آب هوشت چون رسد سوی ثمار 1085
Aklının suyunu her diken, çekip durdukça akıl suyun, meyvelere nasıl ulaşabilir?
هین بزن آن شاخ بد را خو کنش ** آب ده این شاخ خوش را نو کنش
Kendine gel de o kötü dalı kes, buda. Bu güzel dala su ver de tazelendir.
هر دو سبزند این زمان آخر نگر ** کین شود باطل از آن روید ثمر
Şimdi ikisi de yeşil ama sonuna bak. Bu sonunda bir şeye yaramaz, öbürüyse meyve verir.
آب باغ این را حلال آن را حرام ** فرق را آخر ببینی والسلام
Bağın suyu buna helaldir, ona haram. Aralarındaki farkı sonunda görürsün vesselam.
عدل چه بود آب ده اشجار را ** ظلم چه بود آب دادن خار را
Adalet nedir? ağaçlara su vermek. Zulüm nedir? dikeni sulamak.
عدل وضع نعمتی در موضعش ** نه بهر بیخی که باشد آبکش 1090
Adalet bir nimeti yerine koymaktır, her su çeken tohumu sulamak değil.
ظلم چه بود وضع در ناموضعی ** که نباشد جز بلا را منبعی
Zulüm nedir? bir şeyi yerinde kullanmamak, yeri olmayan yere koymak. Bu da ancak belaya kaynak olur.