اندر آتش کی رود بی‌واسطه ** جز سمندر کو رهید از رابطه

Bir delile bağlanmadan kurtulmuş olan semenderden başka kim, vasıtasız ateşe girebilir?

واسطه‌ی حمام باید مر ترا ** تا ز آتش خوش کنی تو طبع را 230

Tabiatını ateşle hoş bir hale getirmen için vasıtan hamamdır.

چون نتانی شد در آتش چون خلیل ** گشت حمامت رسول آبت دلیل

Halil gibi ateşe giremeyeceğinden hamam sana elçi oldu, su da delil.

سیری از حقست لیک اهل طبع ** کی رسد بی‌واسطه‌ی نان در شبع

Doymak Allahdandır ama tabiat ehli, ekmeksiz nasıl olur da doyar?

لطف از حقست لیکن اهل تن ** درنیابد لطف بی‌پرده‌ی چمن

Lütuf Allahdandır ama ten ehli, çayırlık çimenlik perdesi olmaksızın o lütfu bulamaz.

چون نماند واسطه‌ی تن بی‌حجاب ** هم‌چو موسی نور مه یابد ز جیب

Fakat perdesiz bir halde ten vasıtası kalmayınca insan, Musa gibi ayın nurunu yeninden yakasından görür, bulur.

این هنرها آب را هم شاهدست ** که اندرونش پر ز لطف ایزدست 235

Bu hünerler de, suyun gönlünün Allah lütfu ile dopdolu olduğuna tanıktır.

گواهی فعل و قول بیرونی بر ضمیر و نور اندرونی

Dışarıdan görünen iş ve sözün içe ve içteki nura tanıklığı

فعل و قول آمد گواهان ضمیر ** زین دو بر باطن تو استدلال گیر

İş ve söz, için tanıklarıdır. Bu ikisine bak da için nasıl anla.

چون ندارد سیر سرت در درون ** بنگر اندر بول رنجور از برون

Sırrın, onun içine giremiyorsa hastanın sidiğine bak.

فعل و قول آن بول رنجوران بود ** که طبیب جسم را برهان بود

İşle söz, hastaların sidiğine benzer, beden doktoruna bu bir delildir.