حمله‌ی ماده به صورت هم جریست ** آفت او هم‌چو آن خر از خریست

حمله‌ی ماده به صورت هم جریست ** آفت او هم‌چو آن خر از خریست 2465

Görünüşte dişinin saldırması da kuvvetlidir ama onun ziyanı, o eşek gibi, eşekliğindendir.

وصف حیوانی بود بر زن فزون ** زانک سوی رنگ و بو دارد رکون

Kadında hayvan sıfatı üstündür. Çünkü kadının renge, kokuya meyli vardır.

رنگ و بوی سبزه‌زار آن خر شنید ** جمله حجتها ز طبع او رمید

O eşek de çayırlığın rengini, kokusunu duyunca elindeki bütün deliller kaçıp gitti.

تشنه محتاج مطر شد وابر نه ** نفس را جوع البقر بد صبر نه

Yağmura muhtaç bir susuz haline geldi, bulut yoktu, öküz açlığına uğradı, sabrı yoktu.

اسپر آهن بود صبر ای پدر ** حق نبشته بر سپر جاء الظفر

Babam, sabır demir kalkandır. Tanrı, kalkana "Zafer geldi çattı" yazısını yazmıştır.

صد دلیل آرد مقلد در بیان ** از قیاسی گوید آن را نه از عیان 2470

Mukallit, söz arasında yüzlerce delil getirir. Fakat onları kıyas bakımından söyler, açık bir tarzda değil.

مشک‌آلودست الا مشک نیست ** بوی مشکستش ولی جز پشک نیست

Misklere bulanmıştır ama misk değildir. Kendisinde misk kokusu vardır ama pis bir şeydir ancak.

تا که پشکی مشک گردد ای مرید ** سالها باید در آن روضه چرید

Ey mürit, pislik, misk haline gelinceye kadar yıllarca o bahçede otlamak gerek.

که نباید خورد و جو هم‌چون خران ** آهوانه در ختن چر ارغوان

Evet, arpa yememeli eşekler gibi. Ceylâncasına Huten ülkesinde erguvan otlamak gerek.

جز قرنفل یا سمن یا گل مچر ** رو به صحرای ختن با آن نفر

Karanfilden, yaseminden, gülden başka bir şey otlama. O ceylânlarla Huten sahrasına yürü!