گفت یزدان ما علی الاعمی حرج ** کی نهد بر کس حرج رب الفرج

گفت یزدان ما علی الاعمی حرج ** کی نهد بر کس حرج رب الفرج 2970

Tanrı, "Köre teklif yok" dedi. Hiç güçlükleri açan Tanrı, kimseyi güce sokar mı?

کس نگوید سنگ را دیر آمدی ** یا که چوبا تو چرا بر من زدی

Kimse taşa geç geldin, yahut sopaya neden bana vurdun demez.

این چنین واجستها مجبور را ** کس بگوید یا زند معذور را

Mecbur olandan böyle şeyler aranmayacağı gibi özürlüye de kimse bu çeşit sözler söylemez, vurup dövmez.

امر و نهی و خشم و تشریف و عتاب ** نیست جز مختار را ای پاک‌جیب

Ey yeni, yakası temiz kişi, emir, nehiy, öfke, lütuf ve azarlama, ancak ihtiyacı olanadır.

اختیاری هست در ظلم و ستم ** من ازین شیطان و نفس این خواستم

Zulümde de ihtiyarımız vardır, sitemde de. Ben, bu Şeytanla nefisten bunu kastettim.

اختیار اندر درونت ساکنست ** تا ندید او یوسفی کف را نخست 2975

İhtiyar, senin içindedir. O, bir Yusuf görmedikçe elini uzatamaz.

اختیار و داعیه در نفس بود ** روش دید آنگه پر و بالی گشود

İhtiyar ve dilek, nefistedir. Dilediği şeyin yüzünü görür de ondan sonra kol kanad açar.

سگ بخفته اختیارش گشته گم ** چون شکنبه دید جنبانید دم

Köpek uyumuş ama ihtiyarı kayboldu sanma. İşkembeyi gördü mü kuyruğunu sallamaya başlar.

اسپ هم حو حو کند چون دید جو ** چون بجنبد گوشت گربه کرد مو

At da arpa gördü mü kişnemeye koyulur; kedi de etin oynadığını görünce miyavlamaya başlar.

دیدن آمد جنبش آن اختیار ** هم‌چو نفخی ز آتش انگیزد شرار

İhtiyarın harekete gelmesine sebep görüştür, ateşten kıvılcım çıkaranın körük olduğu gibi.