لیک گر من آن جوابات و سال ** جمله را گویم بمانم زین مقال

Fakat ben o cevaplarla sualleri hep söylersem söyliyeceğim sözü bırakmalıyım.

زان مهم‌تر گفتنیها هستمان ** که بدان فهم تو به یابد نشان

Halbuki bizim ondan daha mühim söyliyeceğimiz şeyler var ki onlarla anlayışın daha ziyadeleşir.

اندکی گفتیم زان بحث ای عتل ** ز اندکی پیدا بود قانون کل

Onun için o sual cevabı azıcık ve kısaca anlattık. Bütün, azla meydana çıkar zaten.

هم‌چنین بحثست تا حشر بشر ** در میان جبری و اهل قدر

Esasen kadere inanmıyanla cebrî arasındaki bu bahis, mahşere kadar sürer gider.

گر فرو ماندی ز دفع خصم خویش ** مذهب ایشان بر افتادی ز پیش 3215

Hasmını alt edemeseydin onun mezhebine uyar, onun yolunu tutardın.

چون برون‌شوشان نبودی در جواب ** پس رمیدندی از آن راه تباب

Onlar da cevapta âciz kalsalardı o bozuk yoldan dönerlerdi.

چونک مقضی بد دوام آن روش ** می‌دهدشان از دلایل پرورش

Fakat bu gidişin böyle olması lâzım ki onların hepsi,delillerle yollarının doğruluğuna kanmadalar.

تا نگردد ملزم از اشکال خصم ** تا بود محجوب از اقبال خصم

Kimsenin, hasmın müşkül suallerini cevapsız bırakmaması, düşmanın devlet ve ikbalinden mahcup olması, o devleti görmemesi lâzım ki,

تا که این هفتاد و دو ملت مدام ** در جهان ماند الی یوم القیام

Bu yetmiş iki fırka, kıyamete kadar âlemde kalsın.

چون جهان ظلمتست و غیب این ** از برای سایه می‌باید زمین 3220

Çünkü bu âlem, karanlıklar ve gayb âlemidir. Gölge için bir yeryüzü lâzım.