هر دلیلی بی‌نتیجه و بی‌اثر ** باطل آمد در نتیجه‌ی خود نگر

جز به مصنوعی ندیدی صانعی ** بر قیاس اقترانی قانعی

می‌فزاید در وسایط فلسفی ** از دلایل باز برعکسش صفی

این گریزد از دلیل و از حجاب ** از پی مدلول سر برده به جیب 570

گر دخان او را دلیل آتشست ** بی‌دخان ما را در آن آتش خوشست

خاصه این آتش که از قرب ولا ** از دخان نزدیک‌تر آمد به ما

پس سیه‌کاری بود رفتن ز جان ** بهر تخییلات جان سوی دخان

در بیان قول رسول علیه‌السلام لا رهبانیة فی‌الاسلام

بر مکن پر را و دل بر کن ازو ** زانک شرط این جهاد آمد عدو

چون عدو نبود جهاد آمد محال ** شهوتت نبود نباشد امتثال 575

صبر نبود چون نباشد میل تو ** خصم چون نبود چه حاجت حیل تو