گر بجا آید دلش رستید از آن ** ور نه نومیدید و ساعد را گزان‌‌

چون شنیدند این وعید منکدر ** چشم بنهادند و آن را منتظر

روز اول روی خود دیدند زرد ** می‌‌زدند از ناامیدی آه سرد 2535

سرخ شد روی همه روز دوم ** نوبت اومید و توبه گشت گم‌‌

شد سیه روز سوم روی همه ** حکم صالح راست شد بی‌‌ملحمه‌‌

چون همه در ناامیدی سر زدند ** همچو مرغان در دو زانو آمدند

در نبی آورد جبریل امین ** شرح این زانو زدن را جاثمین‌‌

زانو آن دم زن که تعلیمت کنند ** وز چنین زانو زدن بیمت کنند 2540

منتظر گشتند زخم قهر را ** قهر آمد نیست کرد آن شهر را

صالح از خکوت بسوی شهر رفت ** شهر دید اندر میان دود و نفت

ناله از اجزای ایشان می‌‌شنید ** نوحه پیدا نوحه گویان ناپدید

ز استخوانهاشان شنید او ناله‌‌ها ** اشک ریز از جانشان چون ژاله‌‌ها

صالح آن بشنید و گریه ساز کرد ** نوحه بر نوحه گران آغاز کرد 2545

گفت ای قومی به باطل زیسته ** وز شما من پیش حق بگریسته‌‌

حق بگفته صبر کن بر جورشان ** پندشان ده بس نماند از دورشان‌‌

من بگفته پند شد بند از جفا ** شیر پند از مهر جوشد وز صفا

بس که کردید از جفا بر جای من ** شیر پند افسرد در رگهای من‌‌

حق مرا گفته ترا لطفی دهم ** بر سر آن زخمها مرهم نهم‌‌ 2550

صاف کرده حق دلم را چون سما ** روفته از خاطرم جور شما

در نصیحت من شده بار دگر ** گفته امثال و سخنها چون شکر

شیر تازه از شکر انگیخته ** شیر و شهدی با سخن آمیخته‌‌

در شما چون زهر گشته آن سخن ** ز آن که زهرستان بدید از بیخ و بن‌‌

چون شوم غمگین که غم شد سر نگون ** غم شما بودید ای قوم حرون‌‌ 2555

هیچ کس بر مرگ غم نوحه کند ** ریش سر چون شد کسی مو بر کند

رو به خود کرد و بگفت ای نوحه‌‌گر ** نوحه‌‌ات را می‌‌نیرزد آن نفر

کژ مخوان ای راست خواننده‌‌ی مبین ** کیف آسی قل لقوم ظالمین‌‌

باز اندر چشم و دل او گریه یافت ** رحمتی بی‌‌علتی در وی بتافت‌‌

قطره می‌‌بارید و حیران گشته بود ** قطره‌‌ی بی‌‌علت از دریای جود 2560

عقل او می‌‌گفت کین گریه ز چیست ** بر چنان افسوسیان شاید گریست‌‌

بر چه می‌‌گریی بگو بر فعلشان ** بر سپاه کینه توز بدنشان‌‌

بر دل تاریک پر زنگارشان ** بر زبان زهر همچون مارشان‌‌

بر دم و دندان سگسارانه‌‌شان ** بر دهان و چشم کژدم خانه‌‌شان‌‌

بر ستیز و تسخر و افسوسشان ** شکر کن چون کرد حق محبوسشان‌‌ 2565

دستشان کژ پایشان کژ چشم کژ ** مهرشان کژ صلح‌‌شان کژ خشم کژ

از پی تقلید و معقولات نقل ** پا نهاده بر جمال پیر عقل‌‌

پیر خر نی جمله گشته پیر خر ** از ریای چشم و گوش همدگر

از بهشت آورد یزدان بردگان ** تا نمایدشان سقر پروردگان‌‌

در معنی آن که مرج البحرين يلتقیان بينهما برزخ لا يبغیان

اهل نار و خلد را بین هم دکان ** در میانشان برزخ لا یبغیان‌‌ 2570

اهل نار و اهل نور آمیخته ** در میانشان کوه قاف انگیخته‌‌

همچو در کان خاک و زر کرد اختلاط ** در میانشان صد بیابان و رباط

همچنان که عقد در در و شبه ** مختلط چون میهمان یک شبه‌‌

بحر را نیمیش شیرین چون شکر ** طعم شیرین رنگ روشن چون قمر

نیم دیگر تلخ همچون زهر مار ** طمع تلخ و رنگ مظلم قیروار 2575

هر دو بر هم می‌‌زنند از تحت و اوج ** بر مثال آب دریا موج موج‌‌

صورت بر هم زدن از جسم تنگ ** اختلاط جانها در صلح و جنگ‌‌

موجهای صلح بر هم می‌‌زند ** کینه‌‌ها از سینه‌‌ها بر می‌‌کند

موجهای جنگ بر شکل دگر ** مهرها را می‌‌کند زیر و زبر

مهر تلخان را به شیرین می‌‌کشد ** ز آن که اصل مهرها باشد رشد 2580

قهر شیرین را به تلخی می‌‌برد ** تلخ با شیرین کجا اندر خورد

تلخ و شیرین زین نظر ناید پدید ** از دریچه‌‌ی عاقبت دانند دید