رو بترس و طعنه کم زن بر بدان ** پیش دام حکم عجز خود بدان‌‌

تعجب کردن آدم علیه السلام از ضلالت ابلیس لعین و عجب آوردن‌‌

چشم آدم بر بلیسی کو شقی ست ** از حقارت و از زیافت بنگریست‌‌

خویش بینی کرد و آمد خود گزین ** خنده زد بر کار ابلیس لعین‌‌

بانگ بر زد غیرت حق کای صفی ** تو نمی‌‌دانی ز اسرار خفی‌‌ 3895

پوستین را باژگونه گر کند ** کوه را از بیخ و از بن بر کند

پرده‌‌ی صد آدم آن دم بر درد ** صد بلیس نو مسلمان آورد

گفت آدم توبه کردم زین نظر ** این چنین گستاخ نندیشم دگر

یا غیاث المستغیثین اهدنا ** لا افتخار بالعلوم و الغنی‌‌

لا تزغ قلبا هدیت بالکرم ** و اصرف السوء الذی خط القلم‌‌ 3900

بگذران از جان ما سوء القضا ** وا مبر ما را ز اخوان صفا

تلخ‌‌تر از فرقت تو هیچ نیست ** بی‌‌پناهت غیر پیچا پیچ نیست‌‌

رخت ما هم رخت ما را راه زن ** جسم ما مر جان ما را جامه کن‌‌

دست ما چون پای ما را می‌‌خورد ** بی‌‌امان تو کسی جان چون برد

ور برد جان زین خطرهای عظیم ** برده باشد مایه‌‌ی ادبار و بیم‌‌ 3905

ز آن که جان چون واصل جانان نبود ** تا ابد با خویش کور است و کبود

چون تو ندهی راه جان خود برده گیر ** جان که بی‌‌تو زنده باشد مرده گیر

گر تو طعنه می‌‌زنی بر بندگان ** مر ترا آن می‌‌رسد ای کامران‌‌

ور تو ماه و مهر را گویی جفا ** ور تو قد سرو را گویی دوتا

ور تو چرخ و عرش را خوانی حقیر ** ور تو کان و بحر را گویی فقیر 3910

آن به نسبت با کمال تو رواست ** ملک اکمال فناها مر تراست‌‌

که تو پاکی از خطر و ز نیستی ** نیستان را موجد و معنیستی‌‌

آن که رویانید داند سوختن ** ز آن که چون بدرید داند دوختن‌‌

می‌‌بسوزد هر خزان مر باغ را ** باز رویاند گل صباغ را

کای بسوزیده برون آ تازه شو ** بار دیگر خوب و خوب آوازه شو 3915

چشم نرگس کور شد بازش بساخت ** حلق نی ببرید و بازش خود نواخت‌‌

ما چو مصنوعیم و صانع نیستیم ** جز زبون و جز که قانع نیستیم‌‌

ما همه نفسی و نفسی می‌‌زنیم ** گر نخوانی ما همه اهرمنیم‌‌

ز آن ز اهرمن رهیدستیم ما ** که خریدی جان ما را از عمی‌‌

تو عصا کش هر که را که زندگی است ** بی‌‌عصا و بی‌‌عصا کش کور چیست‌‌ 3920

غیر تو هر چه خوش است و ناخوش است ** آدمی سوز است و عین آتش است‌‌

هر که را آتش پناه و پشت شد ** هم مجوسی گشت و هم زردشت شد

کل شی‌‌ء ما خلا الله باطل ** إن فضل الله غیم هاطل‌‌

باز گشتن به حکایت امیر المؤمنین علی کرم الله وجهه و مسامحت کردن او با خونی خویش‌‌

باز رو سوی علی و خونی‌‌اش ** و آن کرم با خونی و افزونی‌‌اش‌‌

گفت دشمن را همی بینم به چشم ** روز و شب بر وی ندارم هیچ خشم 3925

ز آنکه مرگم همچو من خوش آمده ست ** مرگ من در بعث چنگ اندر زده ست‌‌

مرگ بی‌‌مرگی بود ما را حلال ** برگ بی‌‌برگی بود ما را نوال‌‌

ظاهرش مرگ و به باطن زندگی ** ظاهرش ابتر نهان پایندگی‌‌

در رحم زادن جنین را رفتن است ** در جهان او را ز نو بشکفتن است‌‌

چون مرا سوی اجل عشق و هواست ** نهی لا تلقوا بأيدیکم مراست‌‌ 3930

ز آنکه نهی از دانه‌‌ی شیرین بود ** تلخ را خود نهی حاجت کی شود

دانه‌‌ای که تلخ باشد مغز و پوست ** تلخی و مکروهی‌‌اش خود نهی اوست‌‌

دانه‌‌ی مردن مرا شیرین شده ست ** بل هم احیاء پی من آمده ست‌‌

اقتلونی یا ثقاتی لائما ** إن فی قتلی حیاتی دایما

إن فی موتی حیاتی یا فتی ** کم أفارق موطنی حتی متی‌‌ 3935

فرقتی لو لم تکن فی ذا السکون ** لم یقل إنا إليه راجعون‌‌

راجع آن باشد که باز آید به شهر ** سوی وحدت آید از تفریق دهر

افتادن رکابدار هر باری پیش علی کرم الله وجهه که ای امیر المؤمنین از بهر خدا مرا بکش و از این قضا برهان‌‌

باز آمد کای علی زودم بکش ** تا نبینم آن دم و وقت ترش‌‌

من حلالت می‌‌کنم خونم بریز ** تا نبیند چشم من آن رستخیز

گفتم ار هر ذره‌‌ای خونی شود ** خنجر اندر کف به قصد تو رود 3940

یک سر مو از تو نتواند برید ** چون قلم بر تو چنان خطی کشید