اندر آ اسرار ابراهیم بین ** کاو در آتش یافت سرو و یاسمین‌‌

اندر آ اسرار ابراهیم بین ** کاو در آتش یافت سرو و یاسمین‌‌ 790

مرگ می‌‌دیدم گه زادن ز تو ** سخت خوفم بود افتادن ز تو

چون بزادم رستم از زندان تنگ ** در جهان خوش هوای خوب رنگ‌‌

من جهان را چون رحم دیدم کنون ** چون در این آتش بدیدم این سکون‌‌

اندر این آتش بدیدم عالمی ** ذره ذره اندر او عیسی دمی‌‌

نک جهان نیست شکل هست ذات ** و آن جهان هست شکل بی‌‌ثبات‌‌ 795

اندر آ مادر به حق مادری ** بین که این آذر ندارد آذری‌‌

اندر آ مادر که اقبال آمده ست ** اندر آ مادر مده دولت ز دست‌‌

قدرت آن سگ بدیدی اندر آ ** تا ببینی قدرت و لطف خدا

من ز رحمت می‌‌کشانم پای تو ** کز طرب خود نیستم پروای تو

اندر آ و دیگران را هم بخوان ** کاندر آتش شاه بنهاده ست خوان‌‌ 800

اندر آیید ای مسلمانان همه ** غیر عذب دین عذاب است آن همه‌‌

اندر آیید ای همه پروانه‌‌وار ** اندر این بهره که دارد صد بهار

بانگ می‌‌زد در میان آن گروه ** پر همی‌‌شد جان خلقان از شکوه‌‌

خلق خود را بعد از آن بی‌‌خویشتن ** می‌‌فگندند اندر آتش مرد و زن‌‌

بی‌‌موکل بی‌‌کشش از عشق دوست ** ز آن که شیرین کردن هر تلخ از اوست‌‌ 805

تا چنان شد کان عوانان خلق را ** منع می‌‌کردند کاتش در میا

آن یهودی شد سیه رو و خجل ** شد پشیمان زین سبب بیمار دل‌‌

کاندر ایمان خلق عاشق‌‌تر شدند ** در فنای جسم صادق‌‌تر شدند

مکر شیطان هم در او پیچید شکر ** دیو هم خود را سیه رو دید شکر

آن چه می‌‌مالید در روی کسان ** جمع شد در چهره‌‌ی آن ناکس آن‌‌ 810

آن که می‌‌درید جامه‌‌ی خلق چست ** شد دریده آن او ایشان درست‌‌

کج ماندن دهان آن مرد که نام محمد را علیه السلام به تسخر خواند

آن دهان کژ کرد و از تسخر بخواند ** مر محمد را دهانش کژ بماند

باز آمد کای محمد عفو کن ** ای ترا الطاف و علم من لدن‌‌

من ترا افسوس می‌‌کردم ز جهل ** من بدم افسوس را منسوب و اهل‌‌

چون خدا خواهد که پرده‌‌ی کس درد ** میلش اندر طعنه‌‌ی پاکان برد 815

چون خدا خواهد که پوشد عیب کس ** کم زند در عیب معیوبان نفس‌‌

چون خدا خواهد که‌‌مان یاری کند ** میل ما را جانب زاری کند

ای خنک چشمی که آن گریان اوست ** وی همایون دل که آن بریان اوست‌‌

آخر هر گریه آخر خنده‌‌ای است ** مرد آخر بین مبارک بنده‌‌ای است‌‌

هر کجا آب روان سبزه بود ** هر کجا اشک روان رحمت شود 820

باش چون دولاب نالان چشم تر ** تا ز صحن جانت بر روید خضر

اشک خواهی رحم کن بر اشک بار ** رحم خواهی بر ضعیفان رحم آر

عتاب کردن آتش را آن پادشاه جهود

رو به آتش کرد شه کای تند خو ** آن جهان سوز طبیعی خوت کو

چون نمی‌‌سوزی چه شد خاصیتت ** یا ز بخت ما دگر شد نیتت‌‌

می‌‌نبخشایی تو بر آتش پرست ** آن که نپرستد ترا او چون برست‌‌ 825

هرگز ای آتش تو صابر نیستی ** چون نسوزی چیست قادر نیستی‌‌

چشم بند است این عجب یا هوش بند ** چون نسوزاند چنین شعله‌‌ی بلند

جادویی کردت کسی یا سیمیاست ** یا خلاف طبع تو از بخت ماست‌‌

گفت آتش من همانم ای شمن ** اندر آ تو تا ببینی تاب من‌‌

طبع من دیگر نگشت و عنصرم ** تیغ حقم هم به دستوری برم‌‌ 830

بر در خرگه سگان ترکمان ** چاپلوسی کرده پیش میهمان‌‌

ور به خرگه بگذرد بیگانه رو ** حمله بیند از سگان شیرانه او

من ز سگ کم نیستم در بندگی ** کم ز ترکی نیست حق در زندگی‌‌

آتش طبعت اگر غمگین کند ** سوزش از امر ملیک دین کند

آتش طبعت اگر شادی دهد ** اندر او شادی ملیک دین نهد 835

چون که غم بینی تو استغفار کن ** غم به امر خالق آمد کار کن‌‌

چون بخواهد عین غم شادی شود ** عین بند پای، آزادی شود

باد و خاک و آب و آتش بنده‌‌اند ** با من و تو مرده با حق زنده‌‌اند

پیش حق آتش همیشه در قیام ** همچو عاشق روز و شب پیچان مدام‌‌