گفت روزی حاکمش ای وعده کژ** پیش آ در کار ما وا پس مغژ

گفت الایام یا عم بیننا ** گفت عجل لا تماطل دیننا

تو که می‏گویی که فردا این بدان ** که به هر روزی که می‏آید زمان‏ 1235

آن درخت بد جوان‏تر می‏شود ** وین کننده پیر و مضطر می‏شود

خار بن در قوت و برخاستن ** خار کن در پیری و در کاستن‏

خار بن هر روز و هر دم سبز و تر ** خار کن هر روز زار و خشکتر

او جوانتر می‏شود تو پیرتر ** زود باش و روزگار خود مبر

خار بن دان هر یکی خوی بدت ** بارها در پای خار آخر زدت‏ 1240

بارها از خوی خود خسته شدی ** حس نداری سخت بی‏حس آمدی‏

گر ز خسته گشتن دیگر کسان ** که ز خلق زشت تو هست آن رسان‏

غافلی باری ز زخم خود نه‏ای ** تو عذاب خویش و هر بیگانه‏ای‏

یا تبر برگیر و مردانه بزن ** تو علی‏وار این در خیبر بکن‏

یا به گلبن وصل کن این خار را ** وصل کن با نار نور یار را 1245

تا که نور او کشد نار تو را ** وصل او گلشن کند خار تو را

تو مثال دوزخی او مومن است ** کشتن آتش به مومن ممکن است‏

مصطفی فرمود از گفت جحیم ** کاو به مومن لابه گر گردد ز بیم‏

گویدش بگذر ز من ای شاه زود ** هین که نورت سوز نارم را ربود

پس هلاک نار نور مومن است ** ز انکه بی‏ضد دفع ضد لا یمکن است‏ 1250

نار ضد نور باشد روز عدل ** کان ز قهر انگیخته شد این ز فضل‏

گر همی‏خواهی تو دفع شر نار ** آب رحمت بر دل آتش گمار

چشمه‏ی آن آب رحمت مومن است ** آب حیوان روح پاک محسن است‏

بس گریزان است نفس تو از او ** ز انکه تو از آتشی او آب جو

ز آب آتش ز آن گریزان می‏شود ** کاتشش از آب ویران می‏شود 1255

حس و فکر تو همه از آتش است ** حس شیخ و فکر او نور خوش است‏

آب نور او چو برآتش چکد ** چک چک از آتش بر آید بر جهد

چون کند چک چک تو گویش مرگ و درد ** تا شود این دوزخ نفس تو سرد

تا نسوزد او گلستان تو را ** تا نسوزد عدل و احسان تو را

بعد از آن چیزی که کاری بردهد ** لاله و نسرین و سیسنبردهد 1260

باز پهنا می‏رویم از راه راست ** باز گرد ای خواجه راه ما کجاست‏

اندر آن تقریر بودیم ای حسود ** که خرت لنگ است و منزل دور زود

سال بی‏گه گشت وقت کشت نی ** جز سیه رویی و فعل زشت نی‏

کرم در بیخ درخت تن فتاد ** بایدش بر کند و در آتش نهاد

هین و هین ای راه رو بی‏گاه شد ** آفتاب عمر سوی چاه شد 1265

این دو روزک را که زورت هست زود ** پیر افشانی بکن از راه جود

این قدر تخمی که مانده ستت بباز ** تا بروید زین دو دم عمر دراز

تا نمرده ست این چراغ با گهر ** هین فتیله‏اش ساز و روغن زودتر

هین مگو فردا که فرداها گذشت ** تا به کلی نگذرد ایام کشت‏

پند من بشنو که تن بند قوی است ** کهنه بیرون کن گرت میل نوی است‏ 1270

لب ببند و کف پر زر بر گشا ** بخل تن بگذار و پیش آور سخا

ترک شهوتها و لذتها سخاست ** هر که در شهوت فرو شد بر نخاست‏

این سخا شاخی است از سرو بهشت ** وای او کز کف چنین شاخی بهشت‏

عروة الوثقی است این ترک هوا ** بر کشد این شاخ جان را بر سما

تا برد شاخ سخا ای خوب کیش ** مر ترا بالا کشان تا اصل خویش‏ 1275

یوسف حسنی و این عالم چو چاه ** وین رسن صبر است بر امر اله‏

یوسفا آمد رسن در زن دو دست ** از رسن غافل مشو بی‏گه شده ست‏

حمد لله کین رسن آویختند ** فضل و رحمت را بهم آمیختند

تا ببینی عالم جان جدید ** عالم بس آشکار ناپدید

این جهان نیست چون هستان شده ** و آن جهان هست بس پنهان شده‏ 1280

خاک بر باد است و بازی می‏کند ** کژنمایی پرده سازی می‏کند

اینکه بر کار است بی‏کار است و پوست ** و انکه پنهان است مغز و اصل اوست‏