ز آنک از ایشان خلعت و دولت رسد ** در پناه روح جان گردد جسد

هر کجا بینی برهنه و بی‏نوا ** دان که او بگریخته ست از اوستا

تا چنان گردد که می‏خواهد دلش ** آن دل کور بد بی‏حاصلش‏

گر چنان گشتی که استا خواستی ** خویش را و خویش را آراستی‏ 2590

هر که از استا گریزد در جهان ** او ز دولت می‏گریزد این بدان‏

پیشه‏ای آموختی در کسب تن ** چنگ اندر پیشه‏ی دینی بزن‏

در جهان پوشیده گشتی و غنی ** چون برون آیی از اینجا چون کنی‏

پیشه‏ای آموز کاندر آخرت ** اندر آید دخل کسب مغفرت‏

آن جهان شهری است پر بازار و کسب ** تا نپنداری که کسب اینجاست حسب‏ 2595

حق تعالی گفت کاین کسب جهان ** پیش آن کسب است لعب کودکان‏

همچو آن طفلی که بر طفلی تند ** شکل صحبت کن مساسی می‏کند

کودکان سازند در بازی دکان ** سود نبود جز که تعبیر زبان‏

شب شود در خانه آید گرسنه ** کودکان رفته بمانده یک تنه‏

این جهان بازی‏گه است و مرگ شب ** باز گردی کیسه خالی پر تعب‏ 2600

کسب دین عشق است و جذب اندرون ** قابلیت نور حق دان ای حرون‏

کسب فانی خواهدت این نفس خس ** چند کسب خس کنی بگذار بس‏

نفس خس گر جویدت کسب شریف ** حیله و مکری بود آن را ردیف‏

بیدار کردن ابلیس معاویه را که خیز وقت نماز است‏

در خبر آمد که آن معاویه ** خفته بد در قصر در یک زاویه‏

قصر را از اندرون در بسته بود ** کز زیارتهای مردم خسته بود 2605

ناگهان مردی و را بیدار کرد ** چشم چون بگشاد پنهان گشت مرد

گفت اندر قصر کس را ره نبود ** کیست کاین گستاخی و جرات نمود

گرد برگشت و طلب کرد آن زمان ** تا بیابد ز آن نهان گشته نشان‏

از پس در مدبری را دید کاو ** در در و پرده نهان می‏کرد رو

گفت هی تو کیستی نام تو چیست ** گفت نامم فاش ابلیس شقی است‏ 2610

گفت بیدارم چرا کردی به جد ** راست گو با من مگو بر عکس و ضد

از خر افکندن ابلیس معاویه را و رو پوش و بهانه کردن و جواب گفتن معاویه او را

گفت هنگام نماز آخر رسید ** سوی مسجد زود می‏باید دوید

عجلوا الطاعات قبل الفوت گفت ** مصطفی چون در معنی می‏بسفت‏

گفت نی نی این غرض نبود ترا ** که به خیری رهنما باشی مرا

دزد آید از نهان در مسکنم ** گویدم که پاسبانی می‏کنم‏ 2615

من کجا باور کنم آن دزد را ** دزد کی داند ثواب و مزد را

باز جواب گفتن ابلیس معاویه را

گفت ما اول فرشته بوده‏ایم ** راه طاعت را به جان پیموده‏ایم‏

سالکان راه را محرم بدیم ** ساکنان عرش را هم دم بدیم‏

پیشه‏ی اول کجا از دل رود ** مهر اول کی ز دل بیرون شود

در سفر گر روم بینی یا ختن ** از دل تو کی رود حب الوطن‏ 2620

ما هم از مستان این می بوده‏ایم ** عاشقان درگه وی بوده‏ایم‏

ناف ما بر مهر او ببریده‏اند ** عشق او در جان ما کاریده‏اند

روز نیکو دیده‏ایم از روزگار ** آب رحمت خورده‏ایم اندر بهار

نه که ما را دست فضلش کاشته ست ** از عدم ما را نه او برداشته ست‏

ای بسا کز وی نوازش دیده‏ایم ** در گلستان رضا گردیده‏ایم‏ 2625

بر سر ما دست رحمت می‏نهاد ** چشمه‏های لطف از ما می‏گشاد

وقت طفلی‏ام که بودم شیر جو ** گاهوارم را که جنبانید او

از که خوردم شیر غیر شیر او ** کی مرا پرورد جز تدبیر او

خوی کان با شیر رفت اندر وجود ** کی توان آن را ز مردم واگشود

گر عتابی کرد دریای کرم ** بسته کی گردند درهای کرم‏ 2630

اصل نقدش داد و لطف و بخشش است ** قهر بر وی چون غباری از غش است‏

از برای لطف عالم را بساخت ** ذره‏ها را آفتاب او نواخت‏

فرقت از قهرش اگر آبستن است ** بهر قدر وصل او دانستن است‏

تا دهد جان را فراقش گوشمال ** جان بداند قدر ایام وصال‏

گفت پیغمبر که حق فرموده است ** قصد من از خلق احسان بوده است‏ 2635

آفریدم تا ز من سودی کنند ** تا ز شهدم دست‏آلودی کنند