گفت موسی هین تو دانی رو رسید ** نطق این هر دو شود بر تو پدید

بامدادان از برای امتحان ** ایستاد او منتظر بر آستان 3305

خادمه سفره بیفشاند و فتاد ** پاره‌ای نان بیات آثار زاد

در ربود آن را خروسی چون گرو ** گفت سگ کردی تو بر ما ظلم رو

دانه‌ی گندم توانی خورد و من ** عاجزم در دانه خوردن در وطن

گندم و جو را و باقی حبوب ** می‌توانی خورد و من نه ای طروب

این لب نانی که قسم ماست نان ** می‌ربایی این قدر را از سگان 3310

جواب خروس سگ را

پس خروسش گفت تن زن غم مخور ** که خدا بدهد عوض زینت دگر

اسپ این خواجه سقط خواهد شدن ** روز فردا سیر خور کم کن حزن

مر سگان را عید باشد مرگ اسپ ** روزی وافر بود بی جهد و کسپ

اسپ را بفروخت چون بشنید مرد ** پیش سگ شد آن خروسش روی‌زرد

روز دیگر همچنان نان را ربود ** آن خروس و سگ برو لب بر گشود 3315

کای خروس عشوه‌ده چند این دروغ ** ظالمی و کاذبی و بی فروغ

اسپ کش گفتی سقط گردد کجاست ** کور اخترگوی و محرومی ز راست

گفت او را آن خروس با خبر ** که سقط شد اسپ او جای دگر

اسپ را بفروخت و جست او از زیان ** آن زیان انداخت او بر دیگران

لیک فردا استرش گردد سقط ** مر سگان را باشد آن نعمت فقط 3320

زود استر را فروشید آن حریص ** یافت از غم وز زیان آن دم محیص

روز ثالث گفت سگ با آن خروس ** ای امیر کاذبان با طبل و کوس

گفت او بفروخت استر را شتاب ** گفت فردایش غلام آید مصاب

چون غلام او بمیرد نانها ** بر سگ و خواهنده ریزند اقربا

این شنید و آن غلامش را فروخت ** رست از خسران و رخ را بر فروخت 3325

شکرها می‌کرد و شادیها که من ** رستم از سه واقعه اندر زمن

تا زبان مرغ و سگ آموختم ** دیده‌ی س القضا را دوختم

روز دیگر آن سگ محروم گفت ** کای خروس ژاژخا کو طاق و جفت

خجل گشتن خروس پیش سگ به سبب دروغ شدن در آن سه وعده

چند چند آخر دروغ و مکر تو ** خود نپرد جز دروغ از وکر تو

گفت حاشا از من و از جنس من ** که بگردیم از دروغی ممتحن 3330

ما خروسان چون مذن راست‌گوی ** هم رقیب آفتاب و وقت‌جوی

پاسبان آفتابیم از درون ** گر کنی بالای ما طشتی نگون

پاسبان آفتابند اولیا ** در بشر واقف ز اسرار خدا

اصل ما را حق پی بانگ نماز ** داد هدیه آدمی را در جهاز

گر بناهنگام سهوی‌مان رود ** در اذان آن مقتل ما می‌شود 3335

گفت ناهنگام حی عل فلاح ** خون ما را می‌کند خوار و مباح

آنک معصوم آمد و پاک از غلط ** آن خروس جان وحی آمد فقط

آن غلامش مرد پیش مشتری ** شد زیان مشتری آن یکسری

او گریزانید مالش را ولیک ** خون خود را ریخت اندر یاب نیک

یک زیان دفع زیانها می‌شدی ** جسم و مال ماست جانها را فدا 3340

پیش شاهان در سیاست‌گستری ** می‌دهی تو مال و سر را می‌خری

اعجمی چون گشته‌ای اندر قضا ** می‌گریزانی ز داور مال را

خبر کردن خروس از مرگ خواجه

لیک فردا خواهد او مردن یقین ** گاو خواهد کشت وارث در حنین

صاحب خانه بخواهد مرد رفت ** روز فردا نک رسیدت لوت زفت

پاره‌های نان و لالنگ و طعام ** در میان کوی یابد خاص و عام 3345

گاو قربانی و نانهای تنک ** بر سگان و سایلان ریزد سبک

مرگ اسپ و استر و مرگ غلام ** بد قضا گردان این مغرور خام

از زیان مال و درد آن گریخت ** مال افزون کرد و خون خویش ریخت

این ریاضتهای درویشان چراست ** کان بلا بر تن بقای جانهاست

تا بقای خود نیابد سالکی ** چون کند تن را سقیم و هالکی 3350

دست کی جنبد به ایثار و عمل ** تا نبیند داده را جانش بدل

آنک بدهد بی امید سودها ** آن خدایست آن خدایست آن خدا

یا ولی حق که خوی حق گرفت ** نور گشت و تابش مطلق گرفت