وانک در ظلمت براند بارگی ** برکند زان نور دل یکبارگی

می‌گریزد از گوا و مقصدش ** کان گوا سوی قضا می‌خواندش

دیگر باره ملامت کردن اهل مسجد مهمان را از شب خفتن در آن مسجد

قوم گفتندش مکن جلدی برو ** تا نگردد جامه و جانت گرو

آن ز دور آسان نماید به نگر ** که به آخر سخت باشد ره‌گذر

خویشتن آویخت بس مرد و سکست ** وقت پیچاپیچ دست‌آویز جست 3995

پیشتر از واقعه آسان بود ** در دل مردم خیال نیک و بد

چون در آید اندرون کارزار ** آن زمان گردد بر آنکس کار زار

چون نه شیری هین منه تو پای پیش ** کان اجل گرگست و جان تست میش

ور ز ابدالی و میشت شیر شد ** آمن آ که مرگ تو سرزیر شد

کیست ابدال آنک او مبدل شود ** خمرش از تبدیل یزدان خل شود 4000

لیک مستی شیرگیری وز گمان ** شیر پنداری تو خود را هین مران

گفت حق ز اهل نفاق ناسدید ** باسهم ما بینهم باس شدید

در میان همدگر مردانه‌اند ** در غزا چون عورتان خانه‌اند

گفت پیغامبر سپهدار غیوب ** لا شجاعة یا فتی قبل الحروب

وقت لاف غزو مستان کف کنند ** وقت جوش جنگ چون کف بی‌فنند 4005

وقت ذکر غزو شمشیرش دراز ** وقت کر و فر تیغش چون پیاز

وقت اندیشه دل او زخم‌جو ** پس به یک سوزن تهی شد خیک او

من عجب دارم ز جویای صفا ** کو رمد در وقت صیقل از جفا

عشق چون دعوی جفا دیدن گواه ** چون گواهت نیست شد دعوی تباه

چون گواهت خواهد این قاضی مرنج ** بوسه ده بر مار تا یابی تو گنج 4010

آن جفا با تو نباشد ای پسر ** بلک با وصف بدی اندر تو در

بر نمد چوبی که آن را مرد زد ** بر نمد آن را نزد بر گرد زد

گر بزد مر اسپ را آن کینه کش ** آن نزد بر اسپ زد بر سکسکش

تا ز سکسک وا رهد خوش‌پی شود ** شیره را زندان کنی تا می‌شود

گفت چندان آن یتیمک را زدی ** چون نترسیدی ز قهر ایزدی 4015

گفت او را کی زدم ای جان و دوست ** من بر آن دیوی زدم کو اندروست

مادر ار گوید ترا مرگ تو باد ** مرگ آن خو خواهد و مرگ فساد

آن گروهی کز ادب بگریختند ** آب مردی و آب مردان ریختند

عاذلانشان از وغا وا راندند ** تا چنین حیز و مخنث ماندند

لاف و غره‌ی ژاژخا را کم شنو ** با چنینها در صف هیجا مرو 4020

زانک زاد و کم خبالا گفت حق ** کز رفاق سست برگردان ورق

که گر ایشان با شما همره شوند ** غازیان بی‌مغز همچون که شوند

خویشتن را با شما هم‌صف کنند ** پس گریزند و دل صف بشکنند

پس سپاهی اندکی بی این نفر ** به که با اهل نفاق آید حشر

هست بادام کم خوش بیخته ** به ز بسیاری به تلخ آمیخته 4025

تلخ و شیرین در ژغاژغ یک شی‌اند ** نقص از آن افتاد که همدل نیند

گبر ترسان دل بود کو از گمان ** می‌زید در شک ز حال آن جهان

می‌رود در ره نداند منزلی ** گام ترسان می‌نهد اعمی دلی

چون نداند ره مسافر چون رود ** با ترددها و دل پرخون رود

هرکه گویدهای این‌سو راه نیست ** او کند از بیم آنجا وقف و ایست 4030

ور بداند ره دل با هوش او ** کی رود هر های و هو در گوش او

پس مشو همراه این اشتردلان ** زانک وقت ضیق و بیمند آفلان

پس گریزند و ترا تنها هلند ** گرچه اندر لاف سحر بابلند

تو ز رعنایان مجو هین کارزار ** تو ز طاوسان مجو صید و شکار

طبع طاوسست و وسواست کند ** دم زند تا از مقامت بر کند 4035

گفتن شیطان قریش را کی به جنگ احمد آیید کی من یاریها کنم وقبیله‌ی خود را بیاری خوانم و وقت ملاقات صفین گریختن

همچو شیطان در سپه شد صد یکم ** خواند افسون که اننی جار لکم

چون قریش از گفت او حاضر شدند ** هر دو لشکر در ملاقان آمدند

دید شیطان از ملایک اسپهی ** سوی صف مومنان اندر رهی

آن جنودا لم تروها صف زده ** گشت جان او ز بیم آتشکده

پای خود وا پس کشیده می‌گرفت ** که همی‌بینم سپاهی من شگفت 4040