آنچنان شادند اندر قعر چاه ** که همی‌ترسند از تخت و کلاه

آنچنان شادند اندر قعر چاه ** که همی‌ترسند از تخت و کلاه 4510

هر کجا دلبر بود خود همنشین ** فوق گردونست نه زیر زمین

تفسیر این خبر کی مصطفی علیه السلام فرمود لا تفضلونی علی یونس بن متی

گفت پیغامبر که معراج مرا ** نیست بر معراج یونس اجتبا

آن من بر چرخ و آن او نشیب ** زانک قرب حق برونست از حساب

قرب نه بالا نه پستی رفتنست ** قرب حق از حبس هستی رستنست

نیست را چه جای بالا است و زیر ** نیست را نه زود و نه دورست و دیر 4515

کارگاه و گنج حق در نیستیست ** غره‌ی هستی چه دانی نیست چیست

حاصل این اشکست ایشان ای کیا ** می‌نماند هیچ با اشکست ما

آنچنان شادند در ذل و تلف ** همچو ما در وقت اقبال و شرف

برگ بی‌برگی همه اقطاع اوست ** فقر و خواریش افتخارست و علوست

آن یکی گفت ار چنانست آن ندید ** چون بخندید او که ما را بسته دید 4520

چونک او مبدل شدست و شادیش ** نیست زین زندان و زین آزادیش

پس به قهر دشمنان چون شاد شد ** چون ازین فتح و ظفر پر باد شد

شاد شد جانش که بر شیران نر ** یافت آسان نصرت و دست و ظفر

پس بدانستیم کو آزاد نیست ** جز به دنیا دلخوش و دلشاد نیست

ورنه چون خندد که اهل آن جهان ** بر بد و نیک‌اند مشفق مهربان 4525

این بمنگیدند در زیر زبان ** آن اسیران با هم اندر بحث آن

تا موکل نشنود بر ما جهد ** خود سخن در گوش آن سلطان برد

آگاه شدن پیغامبر علیه السلام از طعن ایشان بر شماتت او

گرچه نشنید آن موکل آن سخن ** رفت در گوشی که آن بد من لدن

بوی پیراهان یوسف را ندید ** آنک حافظ بود و یعقوبش کشید

آن شیاطین بر عنان آسمان ** نشنوند آن سر لوح غیب‌دان 4530

آن محمد خفته و تکیه زده ** آمده سر گرد او گردان شده

او خورد حلوا که روزیشست باز ** آن نه کانگشتان او باشد دراز

نجم ثاقب گشته حارس دیوران ** که بهل دزدی ز احمد سر ستان

ای دویده سوی دکان از پگاه ** هین به مسجد رو بجو رزق اله

پس رسول آن گفتشان را فهم کرد ** گفت آن خنده نبودم از نبرد 4535

مرده‌اند ایشان و پوسیده‌ی فنا ** مرده کشتن نیست مردی پیش ما

خود کیند ایشان که مه گردد شکاف ** چونک من پا بفشرم اندر مصاف

آنگهی کزاد بودیت و مکین ** مر شما را بسته می‌دیدم چنین

ای بنازیده به ملک و خاندان ** نزد عاقل اشتری بر ناودان

نقش تن را تا فتاد از بام طشت ** پیش چشمم کل آت آت گشت 4540

بنگرم در غوره می بینم عیان ** بنگرم در نیست شی بینم عیان

بنگرم سر عالمی بینم نهان ** آدم و حوا نرسته از جهان

مر شما را وقت ذرات الست ** دیده‌ام پا بسته و منکوس و پست

از حدوث آسمان بی عمد ** آنچ دانسته بدم افزون نشد

من شما را سرنگون می‌دیده‌ام ** پیش از آن کز آب و گل بالیده‌ام 4545

نو ندیدم تا کنم شادی بدان ** این همی‌دیدم در آن اقبالتان

بسته‌ی قهر خفی وانگه چه قهر ** قند می‌خوردید و در وی درج زهر

این چنین قندی پر از زهر ار عدو ** خوش بنوشد چت حسد آید برو

با نشاط آن زهر می‌کردید نوش ** مرگتان خفیه گرفته هر دو گوش

من نمی‌کردم غزا از بهر آن ** تا ظفر یابم فرو گیرم جهان 4550

کین جهان جیفه‌ست و مردار و رخیص ** بر چنین مردار چون باشم حریص

سگ نیم تا پرچم مرده کنم ** عیسی‌ام آیم که تا زنده‌ش کنم

زان همی‌کردم صفوف جنگ چاک ** تا رهانم مر شما را از هلاک

زان نمی‌برم گلوهای بشر ** تا مرا باشد کر و فر و حشر

زان همی‌برم گلویی چند تا ** زان گلوها عالمی یابد رها 4555

که شما پروانه‌وار از جهل خویش ** پیش آتش می‌کنید این حمله کیش

من همی‌رانم شما را همچو مست ** از در افتادن در آتش با دو دست

آنک خود را فتحها پنداشتید ** تخم منحوسی خود می‌کاشتید

یکدگر را جد جد می‌خواندید ** سوی اژدرها فرس می‌راندید