لنگ و لوک و خفته‌شکل و بی‌ادب ** سوی او می‌غیژ و او را می‌طلب

لنگ و لوک و خفته‌شکل و بی‌ادب ** سوی او می‌غیژ و او را می‌طلب 980

گه بگفت و گه بخاموشی و گه ** بوی کردن گیر هر سو بوی شه

گفت آن یعقوب با اولاد خویش ** جستن یوسف کنید از حد بیش

هر حس خود را درین جستن بجد ** هر طرف رانید شکل مستعد

گفت از روح خدا لا تیاسوا ** همچو گم کرده پسر رو سو بسو

از ره حس دهان پرسان شوید ** گوش را بر چار راه آن نهید 985

هر کجا بوی خوش آید بو برید ** سوی آن سر کاشنای آن سرید

هر کجا لطفی ببینی از کسی ** سوی اصل لطف ره یابی عسی

این همه خوشها ز دریاییست ژرف ** جزو را بگذار و بر کل دار طرف

جنگهای خلق بهر خوبیست ** برگ بی برگی نشان طوبیست

خشمهای خلق بهر آشتیست ** دام راحت دایما بی‌راحتیست 990

هر زدن بهر نوازش را بود ** هر گله از شکر آگه می‌کند

بوی بر از جزو تا کل ای کریم ** بوی بر از ضد تا ضد ای حکیم

جنگها می آشتی آرد درست ** مار گیر از بهر یاری مار جست

بهر یاری مار جوید آدمی ** غم خورد بهر حریف بی‌غمی

او همی‌جستی یکی ماری شگرف ** گرد کوهستان و در ایام برف 995

اژدهایی مرده دید آنجا عظیم ** که دلش از شکل او شد پر ز بیم

مارگیر اندر زمستان شدید ** مار می‌جست اژدهایی مرده دید

مارگیر از بهر حیرانی خلق ** مار گیرد اینت نادانی خلق

آدمی کوهیست چون مفتون شود ** کوه اندر مار حیران چون شود

خویشتن نشناخت مسکین آدمی ** از فزونی آمد و شد در کمی 1000

خویشتن را آدمی ارزان فروخت ** بود اطلس خویش بر دلقی بدوخت

صد هزاران مار و که حیران اوست ** او چرا حیران شدست و ماردوست

مارگیر آن اژدها را بر گرفت ** سوی بغداد آمد از بهر شگفت

اژدهایی چون ستون خانه‌ای ** می‌کشیدش از پی دانگانه‌ای

کاژدهای مرده‌ای آورده‌ام ** در شکارش من جگرها خورده‌ام 1005

او همی مرده گمان بردش ولیک ** زنده بود و او ندیدش نیک نیک

او ز سرماها و برف افسرده بود ** زنده بود و شکل مرده می‌نمود

عالم افسردست و نام او جماد ** جامد افسرده بود ای اوستاد

باش تا خورشید حشر آید عیان ** تا ببینی جنبش جسم جهان

چون عصای موسی اینجا مار شد ** عقل را از ساکنان اخبار شد 1010

پاره‌ی خاک ترا چون مرد ساخت ** خاکها را جملگی شاید شناخت

مرده زین سو اند و زان سو زنده‌اند ** خامش اینجا و آن طرف گوینده‌اند

چون از آن سوشان فرستد سوی ما ** آن عصا گردد سوی ما اژدها

کوهها هم لحن داودی کند ** جوهر آهن بکف مومی بود

باد حمال سلیمانی شود ** بحر با موسی سخن‌دانی شود 1015

ماه با احمد اشارت‌بین شود ** نار ابراهیم را نسرین شود

خاک قارون را چو ماری در کشد ** استن حنانه آید در رشد

سنگ بر احمد سلامی می‌کند ** کوه یحیی را پیامی می‌کند

ما سمعیعیم و بصیریم و خوشیم ** با شما نامحرمان ما خامشیم

چون شما سوی جمادی می‌روید ** محرم جان جمادان چون شوید 1020

از جمادی عالم جانها روید ** غلغل اجزای عالم بشنوید

فاش تسبیح جمادات آیدت ** وسوسه‌ی تاویلها نربایدت

چون ندارد جان تو قندیلها ** بهر بینش کرده‌ای تاویلها

که غرض تسبیح ظاهر کی بود ** دعوی دیدن خیال غی بود

بلک مر بیننده را دیدار آن ** وقت عبرت می‌کند تسبیح‌خوان 1025

پس چو از تسبیح یادت می‌دهد ** آن دلالت همچو گفتن می‌بود

این بود تاویل اهل اعتزال ** و آن آنکس کو ندارد نور حال

چون ز حس بیرون نیامد آدمی ** باشد از تصویر غیبی اعجمی

این سخن پایان ندارد مارگیر ** می‌کشید آن مار را با صد زحیر