بار دیگر شاعر از سودای داد ** روی سوی آن شه محسن نهاد

بار دیگر شاعر از سودای داد ** روی سوی آن شه محسن نهاد 1185

هدیه‌ی شاعر چه باشد شعر نو ** پیش محسن آرد و بنهد گرو

محسنان با صد عطا و جود و بر ** زر نهاده شاعران را منتظر

پیششان شعری به از صدتنگ شعر ** خاصه شاعر کو گهر آرد ز قعر

آدمی اول حریص نان بود ** زانک قوت و نان ستون جان بود

سوی کسب و سوی غصب و صد حیل ** جان نهاده بر کف از حرص و امل 1190

چون بنادر گشت مستغنی ز نان ** عاشق نامست و مدح شاعران

تا که اصل و فصل او را بر دهند ** در بیان فضل او منبر نهند

تا که کر و فر و زر بخشی او ** هم‌چو عنبر بو دهد در گفت و گو

خلق ما بر صورت خود کرد حق ** وصف ما از وصف او گیرد سبق

چونک آن خلاق شکر و حمدجوست ** آدمی را مدح‌جویی نیز خوست 1195

خاصه مرد حق که در فضلست چست ** پر شود زان باد چون خیک درست

ور نباشد اهل زان باد دروغ ** خیک بدریدست کی گیرد فروغ

این مثل از خود نگفتم ای رفیق ** سرسری مشنو چو اهلی و مفیق

این پیمبر گفت چون بشنید قدح ** که چرا فربه شود احمد به مدح

رفت شاعر پیش آن شاه و ببرد ** شعر اندر شکر احسان کان نمرد 1200

محسنان مردند و احسانها بماند ** ای خنک آن را که این مرکب براند

ظالمان مردند و ماند آن ظلمها ** وای جانی کو کند مکر و دها

گفت پیغامبر خنک آن را که او ** شد ز دنیا ماند ازو فعل نکو

مرد محسن لیک احسانش نمرد ** نزد یزدان دین و احسان نیست خرد

وای آنکو مرد و عصیانش نمود ** تا نپنداری به مرگ او جان ببرد 1205

این رها کن زانک شاعر بر گذر ** وام‌دارست و قوی محتاج زر

برد شاعر شعر سوی شهریار ** بر امید بخشش و احسان پار

نازنین شعری پر از در درست ** بر امید و بوی اکرام نخست

شاه هم بر خوی خود گفتش هزار ** چون چنین بد عادت آن شهریار

لیک این بار آن وزیر پر ز جود ** بر براق عز ز دنیا رفته بود 1210

بر مقام او وزیر نو رئیس ** گشته لیکن سخت بی‌رحم و خسیس

گفت ای شه خرجها داریم ما ** شاعری را نبود این بخشش جزا

من به ربع عشر این ای مغتنم ** مرد شاعر را خوش و راضی کنم

خلق گفتندش که او از پیش‌دست ** ده هزاران زین دلاور برده است

بعد شکر کلک خایی چون کند ** بعد سلطانی گدایی چون کند 1215

گفت بفشارم ورا اندر فشار ** تا شود زار و نزار از انتظار

آنگه ار خاکش دهم از راه من ** در رباید هم‌چو گلبرگ از چمن

این به من بگذار که استادم درین ** گر تقاضاگر بود هر آتشین

از ثریا گر بپرد تا ثری ** نرم گردد چون ببیند او مرا

گفت سلطانش برو فرمان تراست ** لیک شادش کن که نیکوگوی ماست 1220

گفت او را و دو صد اومیدلیس ** تو به من بگذار این بر من نویس

پس فکندش صاحب اندر انتظار ** شد زمستان و دی و آمد بهار

شاعر اندر انتظارش پیر شد ** پس زبون این غم و تدبیر شد

گفت اگر زر نه که دشنامم دهی ** تا رهد جانم ترا باشم رهی

انتظارم کشت باری گو برو ** تا رهد این جان مسکین از گرو 1225

بعد از آنش داد ربع عشر آن ** ماند شاعر اندر اندیشه‌ی گران

کانچنان نقد و چنان بسیار بود ** این که دیر اشکفت دسته‌ی خار بود

پس بگفتندش که آن دستور راد ** رفت از دنیا خدا مزدت دهاد

که مضاعف زو همی‌شد آن عطا ** کم همی‌افتاد بخشش را خطا

این زمان او رفت و احسان را ببرد ** او نمرد الحق بلی احسان بمرد 1230

رفت از ما صاحب راد و رشید ** صاحب سلاخ درویشان رسید

رو بگیر این را و زینجا شب گریز ** تا نگیرد با تو این صاحب‌ستیز

ما به صد حیلت ازو این هدیه را ** بستدیم ای بی‌خبر از جهد ما

رو بایشان کرد و گفت ای مشفقان ** از کجا آمد بگویید این عوان