چون بهامان که وزیرش بود او ** مشورت کردی که کینش بود خو

پس بگفتی تا کنون بودی خدیو ** بنده گردی ژنده‌پوشی را بریو

هم‌چو سنگ منجنیقی آمدی ** آن سخن بر شیشه خانه‌ی او زدی

هر چه صد روز آن کلیم خوش‌خطاب ** ساختی در یک‌دم او کردی خراب 1245

عقل تو دستور و مغلوب هواست ** در وجودت ره‌زن راه خداست

ناصحی ربانیی پندت دهد ** آن سخن را او به فن طرحی نهد

کین نه بر جایست هین از جا مشو ** نیست چندان با خود آ شیدا مشو

وای آن شه که وزیرش این بود ** جای هر دو دوزخ پر کین بود

شاد آن شاهی که او را دست‌گیر ** باشد اندر کار چون آصف وزیر 1250

شاه عادل چون قرین او شود ** نام آن نور علی نور این بود

چون سلیمان شاه و چون آصف وزیر ** نور بر نورست و عنبر بر عبیر

شاه فرعون و چو هامانش وزیر ** هر دو را نبود ز بدبختی گزیر

پس بود ظلمات بعضی فوق بعض ** نه خرد یار و نه دولت روز عرض

من ندیدم جز شقاوت در لام ** گر تو دیدستی رسان از من سلام 1255

هم‌چو جان باشد شه و صاحب چو عقل ** عقل فاسد روح را آرد بنقل

آن فرشته‌ی عقل چون هاروت شد ** سحرآموز دو صد طاغوت شد

عقل جزوی را وزیر خود مگیر ** عقل کل را ساز ای سلطان وزیر

مر هوا را تو وزیر خود مساز ** که برآید جان پاکت از نماز

کین هوا پر حرص و حالی‌بین بود ** عقل را اندیشه یوم دین بود 1260

عقل را دو دیده در پایان کار ** بهر آن گل می‌کشد او رنج خار

که نفرساید نریزد در خزان ** باد هر خرطوم اخشم دور از آن

نشستن دیو بر مقام سلیمان علیه‌السلام و تشبه کردن او به کارهای سلیمان علیه‌السلام و فرق ظاهر میان هر دو سلیمان و دیو خویشتن را سلیمان بن داود نام کردن

ورچه عقلت هست با عقل دگر ** یار باش و مشورت کن ای پدر

با دو عقل از بس بلاها وا رهی ** پای خود بر اوج گردونها نهی

دیو گر خود را سلیمان نام کرد ** ملک برد و مملکت را رام کرد 1265

صورت کار سلیمان دیده بود ** صورت اندر سر دیوی می‌نمود

خلق گفتند این سلیمان بی‌صفاست ** از سلیمان تا سلیمان فرقهاست

او چو بیداریست این هم‌چون وسن ** هم‌چنانک آن حسن با این حسن

دیو می‌گفتی که حق بر شکل من ** صورتی کردست خوش بر اهرمن

دیو را حق صورت من داده است ** تا نیندازد شما را او بشست 1270

گر پدید آید به دعوی زینهار ** صورت او را مدارید اعتبار

دیوشان از مکر این می‌گفت لیک ** می‌نمود این عکس در دلهای نیک

نیست بازی با ممیز خاصه او ** که بود تمییز و عقلش غیب‌گو

هیچ سحر و هیچ تلبیس و دغل ** می‌نبندد پرده بر اهل دول

پس همی گفتند با خود در جواب ** بازگونه می‌روی ای کژ خطاب 1275

بازگونه رفت خواهی همچنین ** سوی دوزخ اسفل اندر سافلین

او اگر معزول گشتست و فقیر ** هست در پیشانیش بدر منیر

تو اگر انگشتری را برده‌ای ** دوزخی چون زمهریر افسرده‌ای

ما ببوش و عارض و طاق و طرنب ** سر کجا که خود همی ننهیم سنب

ور به غفلت ما نهیم او را جبین ** پنجه‌ی مانع برآید از زمین 1280

که منه آن سر مرین سر زیر را ** هین مکن سجده مرین ادبار را

کردمی من شرح این بس جان‌فزا ** گر نبودی غیرت و رشک خدا

هم قناعت کن تو بپذیر این قدر ** تا بگویم شرح این وقتی دگر

نام خود کرده سلیمان نبی ** روی‌پوشی می‌کند بر هر صبی

در گذر از صورت و از نام خیز ** از لقب وز نام در معنی گریز 1285

پس بپرس از حد او وز فعل او ** در میان حد و فعل او را بجو

درآمدن سلیمان علیه‌السلام هر روز در مسجد اقصی بعد از تمام شدن جهت عبادت و ارشاد عابدان و معتکفان و رستن عقاقیر در مسجد

هر صباحی چون سلیمان آمدی ** خاضع اندر مسجد اقصی شدی

نوگیاهی رسته دیدی اندرو ** پس بگفتی نام و نفع خود بگو

تو چه دارویی چیی نامت چیست ** تو زیان کی و نفعت بر کیست

پس بگفتی هر گیاهی فعل و نام ** که من آن را جانم و این را حمام 1290

من مرین را زهرم و او را شکر ** نام من اینست بر لوح از قدر