راست گفتست آن شه شیرین‌زبان ** چشم گرد مو به موی عارفان

چشم را چشمی نبود اول یقین ** در رحم بود او جنین گوشتین

علت دیدن مدان پیه ای پسر ** ورنه خواب اندر ندیدی کس صور

آن پری و دیو می‌بیند شبیه ** نیست اندر دیدگاه هر دو پیه

نور را با پیه خود نسبت نبود ** نسبتش بخشید خلاق ودود 2405

آدمست از خاک کی ماند به خاک ** جنیست از نار بی‌هیچ اشتراک

نیست مانندای آتش آن پری ** گر چه اصلش اوست چون می‌بنگری

مرغ از بادست و کی ماند به باد ** نامناسب را خدا نسبت به داد

نسبت این فرعها با اصلها ** هست بی‌چون ار چه دادش وصلها

آدمی چون زاده‌ی خاک هباست ** این پسر را با پدر نسبت کجاست 2410

نسبتی گر هست مخفی از خرد ** هست بی‌چون و خرد کی پی برد

باد را بی چشم اگر بینش نداد ** فرق چون می‌کرد اندر قوم عاد

چون همی دانست مومن از عدو ** چون همی دانست می را از کدو

آتش نمرود را گر چشم نیست ** با خلیلش چون تجشم کردنیست

گر نبودی نیل را آن نور و دید ** از چه قبطی را ز سبطی می‌گزید 2415

گرنه کوه و سنگ با دیدار شد ** پس چرا داود را او یار شد

این زمین را گر نبودی چشم جان ** از چه قارون را فرو خورد آنچنان

گر نبودی چشم دل حنانه را ** چون بدیدی هجر آن فرزانه را

سنگ‌ریزه گر نبودی دیده‌ور ** چون گواهی دادی اندر مشت در

ای خرد بر کش تو پر و بالها ** سوره بر خوان زلزلت زلزالها 2420

در قیامت این زمین بر نیک و بد ** کی ز نادیده گواهیها دهد

که تحدث حالها و اخبارها ** تظهر الارض لنا اسرارها

این فرستادن مرا پیش تو میر ** هست برهانی که بد مرسل خبیر

کین چنین دارو چنین ناسور را ** هست درخور از پی میسور را

واقعاتی دیده بودی پیش ازین ** که خدا خواهد مرا کردن گزین 2425

من عصا و نور بگرفته به دست ** شاخ گستاخ ترا خواهم شکست

واقعات سهمگین از بهر این ** گونه گونه می‌نمودت رب دین

در خور سر بد و طغیان تو ** تا بدانی کوست درخوردان تو

تا بدانی کو حکیمست و خبیر ** مصلح امراض درمان‌ناپذیر

تو به تاویلات می‌گشتی از آن ** کور و گر کین هست از خواب گران 2430

وآن طبیب و آن منجم در لمع ** دید تعبیرش بپوشید از طمع

گفت دور از دولت و از شاهیت ** که درآید غصه در آگاهیت

از غذای مختلف یا از طعام ** طبع شوریده همی‌بیند منام

زانک دید او که نصیحت‌جو نه‌ای ** تند و خون‌خواری و مسکین‌خو نه‌ای

پادشاهان خون کنند از مصلحت ** لیک رحمتشان فزونست از عنت 2435

شاه را باید که باشد خوی رب ** رحمت او سبق دارد بر غضب

نه غضب غالب بود مانند دیو ** بی‌ضرورت خون کند از بهر ریو

نه حلیمی مخنث‌وار نیز ** که شود زن روسپی زان و کنیز

دیوخانه کرده بودی سینه را ** قبله‌ای سازیده بودی کینه را

شاخ تیزت بس جگرها را که خست ** نک عصاام شاخ شوخت را شکست 2440

حمله بردن این جهانیان بر آن جهانیان و تاختن بردن تا سینور ذر و نسل کی سر حد غیب است و غفلت ایشان از کمین کی چون غازی به غزا نرود کافر تاختن آورد

حمله بردند اسپه جسمانیان ** جانب قلعه و دز روحانیان

تا فرو گیرند بر دربند غیب ** تا کسی ناید از آن سو پاک‌جیب

غازیان حمله‌ی غزا چون کم برند ** کافران برعکس حمله آورند

غازیان غیب چون از حلم خویش ** حمله ناوردند بر تو زشت‌کیش

حمله بردی سوی دربندان غیب ** تا نیایند این طرف مردان غیب 2445

چنگ در صلب و رحمها در زدی ** تا که شارع را بگیری از بدی

چون بگیری شه‌رهی که ذوالجلال ** بر گشادست از برای انتسال

سد شدی دربندها را ای لجوج ** کوری تو کرد سرهنگی خروج

نک منم سرهنگ هنگت بشکنم ** نک به نامش نام و ننگت بشکنم

تو هلا در بندها را سخت بند ** چندگاهی بر سبال خود بخند 2450