چون مراقب باشی و گیری رسن ** حاجتت ناید قیامت آمدن

آنک رمزی را بداند او صحیح ** حاجتش ناید که گویندش صریح

این بلا از کودنی آید ترا ** که نکردی فهم نکته و رمزها

از بدی چون دل سیاه و تیره شد ** فهم کن اینجا نشاید خیره شد

ورنه خود تیری شود آن تیرگی ** در رسد در تو جزای خیرگی 2465

ور نیاید تیر از بخشایش است ** نه پی نادیدن آلایش است

هین مراقب باش گر دل بایدت ** کز پی هر فعل چیزی زایدت

ور ازین افزون ترا همت بود ** از مراقب کار بالاتر رود

بیان آنک تن خاکی آدمی هم‌چون آهن نیکو جوهر قابل آینه شدن است تا درو هم در دنیا بهشت و دوزخ و قیامت و غیر آن معاینه بنماید نه بر طریق خیال

پس چو آهن گرچه تیره‌هیکلی ** صیقلی کن صیقلی کن صیقلی

تا دلت آیینه گردد پر صور ** اندرو هر سو ملیحی سیمبر 2470

آهن ار چه تیره و بی‌نور بود ** صیقلی آن تیرگی از وی زدود

صیقلی دید آهن و خوش کرد رو ** تا که صورتها توان دید اندرو

گر تن خاکی غلیظ و تیره است ** صیقلش کن زانک صیقل گیره است

تا درو اشکال غیبی رو دهد ** عکس حوری و ملک در وی جهد

صیقل عقلت بدان دادست حق ** که بدو روشن شود دل را ورق 2475

صیقلی را بسته‌ای ای بی‌نماز ** وآن هوا را کرده‌ای دو دست باز

گر هوا را بند بنهاده شود ** صیقلی را دست بگشاده شود

آهنی که آیینه غیبی بدی ** جمله صورتها درو مرسل شدی

تیره کردی زنگ دادی در نهاد ** این بود یسعون فی الارض الفساد

تاکنون کردی چنین اکنون مکن ** تیره کردی آب را افزون مکن 2480

بر مشوران تا شود این آب صاف ** واندرو بین ماه و اختر در طواف

زانک مردم هست هم‌چون آب جو ** چون شود تیره نبینی قعر او

قعر جو پر گوهرست و پر ز در ** هین مکن تیره که هست او صاف حر

جان مردم هست مانند هوا ** چون بگرد آمیخت شد پرده‌ی سما

مانع آید او ز دید آفتاب ** چونک گردش رفت شد صافی و ناب 2485

با کمال تیرگی حق واقعات ** می‌نمودت تا روی راه نجات

باز گفتن موسی علیه‌السلام اسرار فرعون را و واقعات او را ظهر الغیب تابخبیری حق ایمان آورد یا گمان برد

ز آهن تیره بقدرت می‌نمود ** واقعاتی که در آخر خواست بود

تا کنی کمتر تو آن ظلم و بدی ** آن همی‌دیدی و بتر می‌شدی

نقشهای زشت خوابت می‌نمود ** می‌رمیدی زان و آن نقش تو بود

هم‌چو آن زنگی که در آیینه دید ** روی خود را زشت و بر آیینه رید 2490

که چه زشتی لایق اینی و بس ** زشتیم آن تواست ای کور خس

این حدث بر روی زشتت می‌کنی ** نیست بر من زانک هستم روشنی

گاه می‌دیدی لباست سوخته ** گه دهان و چشم تو بر دوخته

گاه حیوان قاصد خونت شده ** گه سر خود را به دندان دده

گه نگون اندر میان آبریز ** گه غریق سیل خون‌آمیز تیز 2495

گه ندات آمد ازین چرخ نقی ** که شقیی و شقیی و شقی

گه ندات آمد صریحا از جبال ** که برو هستی ز اصحاب الشمال

گه ندا می‌آمدت از هر جماد ** تا ابد فرعون در دوزخ فتاد

زین بترها که نمی‌گویم ز شرم ** تا نگردد طبع معکوس تو گرم

اندکی گفتم به تو ای ناپذیر ** ز اندکی دانی که هستم من خبیر 2500

خویشتن را کور می‌کردی و مات ** تا نیندیشی ز خواب و واقعات

چند بگریزی نک آمد پیش تو ** کوری ادراک مکراندیش تو

بیان آنک در توبه بازست

هین مکن زین پس فراگیر احتراز ** که ز بخشایش در توبه‌ست باز

توبه را از جانب مغرب دری ** باز باشد تا قیامت بر وری

تا ز مغرب بر زند سر آفتاب ** باز باشد آن در از وی رو متاب 2505

هست جنت را ز رحمت هشت در ** یک در توبه‌ست زان هشت ای پسر

آن همه گه باز باشد گه فراز ** وآن در توبه نباشد جز که باز

هین غنیمت دار در بازست زود ** رخت آنجا کش به کوری حسود

گفتن موسی علیه‌السلام فرعون را کی از من یک پند قبول کن و چهار فضیلت عوض بستان

هین ز من بپذیر یک چیز و بیار ** پس ز من بستان عوض آن را چهار

گفت ای موسی کدامست آن یکی ** شرح کن با من از آن یک اندکی 2510