تا که غسل آرند زان جرم دراز ** در صف پاکان روند اندر نماز

اندر آن صفها ز اندازه برون ** غرقگان نور نحن الصافون

چون سخن در وصف این حالت رسید ** هم قلم بشکست و هم کاغذ درید 4195

بحر را پیمود هیچ اسکره‌ای ** شیر را برداشت هرگز بره‌ای

گر حجابستت برون رو ز احتجاب ** تا ببینی پادشاهی عجاب

گرچه بشکستند حامت قوم مست ** آنک مست از تو بود عذریش هست

مستی ایشان به اقبال و به مال ** نه ز باده‌ی تست ای شیرین فعال

ای شهنشه مست تخصیص توند ** عفو کن از مست خود ای عفومند 4200

لذت تخصیص تو وقت خطاب ** آن کند که ناید از صد خم شراب

چونک مستم کرده‌ای حدم مزن ** شرع مستان را نبیند حد زدن

چون شوم هشیار آنگاهم بزن ** که نخواهم گشت خود هشیار من

هرکه از جام تو خورد ای ذوالمنن ** تا ابد رست از هش و از حد زدن

خالدین فی فناء سکرهم ** من تفانی فی هواکم لم یقم 4205

فضل تو گوید دل ما را که رو ** ای شده در دوغ عشق ما گرو

چون مگس در دوغ ما افتاده‌ای ** تو نه‌ای مست ای مگس تو باده‌ای

کرگسان مست از تو گردند ای مگس ** چونک بر بحر عسل رانی فرس

کوهها چون ذره‌ها سرمست تو ** نقطه و پرگار و خط در دست تو

فتنه که لرزند ازو لرزان تست ** هر گران‌قیمت گهر ارزان تست 4210

گر خدا دادی مرا پانصد دهان ** گفتمی شرح تو ای جان و جهان

یک دهان دارم من آن هم منکسر ** در خجالت از تو ای دانای سر

منکسرتر خود نباشم از عدم ** کز دهانش آمدستند این امم

صد هزار آثار غیبی منتظر ** کز عدم بیرون جهد با لطف و بر

از تقاضای تو می‌گردد سرم ** ای ببرده من به پیش آن کرم 4215

رغبت ما از تقاضای توست ** جذبه‌ی حقست هر جا ره‌روست

خاک بی‌بادی به بالا بر جهد ** کشتی بی‌بحر پا در ره نهد

پیش آب زندگانی کس نمرد ** پیش آبت آب حیوانست درد

آب حیوان قبله‌ی جان دوستان ** ز آب باشد سبز و خندان بوستان

مرگ آشامان ز عشقش زنده‌اند ** دل ز جان و آب جان بر کنده‌اند 4220

آب عشق تو چو ما را دست داد ** آب حیوان شد به پیش ما کساد

ز آب حیوان هست هر جان را نوی ** لیک آب آب حیوانی توی

هر دمی مرگی و حشری دادیم ** تا بدیدم دست برد آن کرم

هم‌چو خفتن گشت این مردن مرا ** ز اعتماد بعث کردن ای خدا

هفت دریا هر دم ار گردد سراب ** گوش گیری آوریش ای آب آب 4225

عقل لرزان از اجل وان عشق شوخ ** سنگ کی ترسد ز باران چون کلوخ

از صحاف مثنوی این پنجمست ** بر بروج چرخ جان چون انجمست

ره نیابد از ستاره هر حواس ** جز که کشتیبان استاره‌شناس

جز نظاره نیست قسم دیگران ** از سعودش غافلند و از قران

آشنایی گیر شبها تا به روز ** با چنین استارهای دیوسوز 4230

هر یکی در دفع دیو بدگمان ** هست نفط‌انداز قلعه‌ی آسمان

اختر ار با دیو هم‌چون عقربست ** مشتری را او ولی الاقربست

قوس اگر از تیر دوزد دیو را ** دلو پر آبست زرع و میو را

حوت اگرچه کشتی غی بشکند ** دوست را چون ثور کشتی می‌کند

شمس اگر شب را بدرد چون اسد ** لعل را زو خلعت اطلس رسد 4235

هر وجودی کز عدم بنمود سر ** بر یکی زهرست و بر دیگر شکر

دوست شو وز خوی ناخوش شو بری ** تا ز خمره‌ی زهر هم شکر خوری

زان نشد فاروق را زهری گزند ** که بد آن تریاق فاروقیش قند