گر نه تصویرات از یک مغرس‌اند ** در پی هم سوی دل چون می‌رسند

جوق جوق اسپاه تصویرات ما ** سوی چشمه‌ی دل شتابان از ظما

جره‌ها پر می‌کنند و می‌روند ** دایما پیدا و پنهان می‌شوند

فکرها را اختران چرخ دان ** دایر اندر چرخ دیگر آسمان

سعد دیدی شکر کن ایثار کن ** نحس دیدی صدقه و استغفار کن 2785

ما کییم این را بیا ای شاه من ** طالعم مقبل کن و چرخی بزن

روح را تابان کن از انوار ماه ** که ز آسیب ذنب جان شد سیاه

از خیال و وهم و ظن بازش رهان ** از چه و جور رسن بازش رهان

تا ز دلداری خوب تو دلی ** پر بر آرد بر پرد ز آب و گلی

ای عزیز مصر و در پیمان درست ** یوسف مظلوم در زندان تست 2790

در خلاص او یکی خوابی ببین ** زود که الله یحب المحسنین

هفت گاو لاغری پر گزند ** هفت گاو فربهش را می‌خورند

هفت خوشه‌ی خشک زشت ناپسند ** سنبلات تازه‌اش را می‌چرند

قحط از مصرش بر آمد ای عزیز ** هین مباش ای شاه این را مستجیز

یوسفم در حبس تو ای شه نشان ** هین ز دستان زنانم وا رهان 2795

از سوی عرشی که بودم مربط او ** شهوت مادر فکندم که اهبطوا

پس فتادم زان کمال مستتم ** از فن زالی به زندان رحم

روح را از عرش آرد در حطیم ** لاجرم کید زنان باشد عظیم

اول و آخر هبوط من ز زن ** چونک بودم روح و چون گشتم بدن

بشنو این زاری یوسف در عثار ** یا بر آن یعقوب بی‌دل رحم آر 2800

ناله از اخوان کنم یا از زنان ** که فکندندم چو آدم از جنان

زان مثال برگ دی پژمرده‌ام ** کز بهشت وصل گندم خورده‌ام

چون بدیدم لطف و اکرام ترا ** وآن سلام سلم و پیغام ترا

من سپند از چشم بد کردم پدید ** در سپندم نیز چشم بد رسید

دافع هر چشم بد از پیش و پس ** چشم‌های پر خمار تست و بس 2805

چشم بد را چشم نیکویت شها ** مات و مستاصل کند نعم الدوا

بل ز چشمت کیمیاها می‌رسد ** چشم بد را چشم نیکو می‌کند

چشم شه بر چشم باز دل زدست ** چشم بازش سخت با همت شدست

تا ز بس همت که یابید از نظر ** می‌نگیرد باز شه جز شیر نر

شیر چه کان شاه‌باز معنوی ** هم شکار تست و هم صیدش توی 2810

شد صفیر باز جان در مرج دین ** نعره‌های لا احب الافلین

باز دل را که پی تو می‌پرید ** از عطای بی‌حدت چشمی رسید

یافت بینی بوی و گوش از تو سماع ** هر حسی را قسمتی آمد مشاع

هر حسی را چون دهی ره سوی غیب ** نبود آن حس را فتور مرگ و شیب

مالک الملکی به حس چیزی دهی ** تا که بر حس‌ها کند آن حس شهی 2815

حکایت شب دزدان کی سلطان محمود شب در میان ایشان افتاد کی من یکی‌ام از شما و بر احوال ایشان مطلع شدن الی آخره

شب چو شه محمود برمی‌گشت فرد ** با گروهی قوم دزدان باز خورد

پس بگفتندش کیی ای بوالوفا ** گفت شه من هم یکی‌ام از شما

آن یکی گفت ای گروه مکر کیش ** تا بگوید هر یکی فرهنگ خویش

تا بگوید با حریفان در سمر ** کو چه دارد در جبلت از هنر

آن یکی گفت ای گروه فن‌فروش ** هست خاصیت مرا اندر دو گوش 2820

که بدانم سگ چه می‌گوید به بانگ ** قوم گفتندش ز دیناری دو دانگ

آن دگر گفت ای گروه زرپرست ** جمله خاصیت مرا چشم اندرست

هر که را شب بینم اندر قیروان ** روز بشناسم من او را بی‌گمان

گفت یک خاصیتم در بازو است ** که زنم من نقبها با زور دست

گفت یک خاصیتم در بینی است ** کار من در خاکها بوبینی است 2825

سرالناس معادن داد دست ** که رسول آن را پی چه گفته است

من ز خاک تن بدانم کاندر آن ** چند نقدست و چه دارد او ز کان

در یکی کان زر بی‌اندازه درج ** وان دگر دخلش بود کمتر ز خرج

هم‌چو مجنون بو کنم من خاک را ** خاک لیلی را بیابم بی‌خطا

بو کنم دانم ز هر پیراهنی ** گر بود یوسف و گر آهرمنی 2830