روبهی که هست زان شیرانش پشت ** بشکند کله‌ی پلنگان را به مشت

آمدن جعفر رضی الله عنه به گرفتن قلعه به تنهایی و مشورت کردن ملک آن قلعه در دفع او و گفتن آن وزیر ملک را کی زنهار تسلیم کن و از جهل تهور مکن کی این مرد میدست و از حق جمعیت عظیم دارد در جان خویش الی آخره

چونک جعفر رفت سوی قلعه‌ای ** قلعه پیش کام خشکش جرعه‌ای

یک سواره تاخت تا قلعه بکر ** تا در قلعه ببستند از حذر 3030

زهره نه کس را که پیش آید به جنگ ** اهل کشتی را چه زهره با نهنگ

روی آورد آن ملک سوی وزیر ** که چه چاره‌ست اندرین وقت ای مشیر

گفت آنک ترک گویی کبر و فن ** پیش او آیی به شمشیر و کفن

گفت آخر نه یکی مردیست فرد ** گفت منگر خوار در فردی مرد

چشم بگشا قلعه را بنگر نکو ** هم‌چو سیمابست لرزان پیش او 3035

شسته در زین آن‌چنان محکم‌پیست ** گوییا شرقی و غربی با ویست

چند کس هم‌چون فدایی تاختند ** خویشتن را پیش او انداختند

هر یکی را او بگرزی می‌فکند ** سر نگوسار اندر اقدام سمند

داده بودش صنع حق جمعیتی ** که همی‌زد یک تنه بر امتی

چشم من چون دید روی آن قباد ** کثرت اعداد از چشمم فتاد 3040

اختران بسیار و خورشید ار یکیست ** پیش او بنیاد ایشان مندکیست

گر هزاران موش پیش آرند سر ** گربه را نه ترس باشد نه حذر

کی به پیش آیند موشان ای فلان ** نیست جمعیت درون جانشان

هست جمعیت به صورتها فشار ** جمع معنی خواه هین از کردگار

نیست جمعیت ز بسیاری جسم ** جسم را بر باد قایم دان چو اسم 3045

در دل موش ار بدی جمعیتی ** جمع گشتی چند موش از حمیتی

بر زدندی چون فدایی حمله‌ای ** خویش را بر گربه‌ی بی‌مهله‌ای

آن یکی چشمش بکندی از ضراب ** وان دگر گوشش دریدی هم به ناب

وان دگر سوراخ کردی پهلوش ** از جماعت گم شدی بیرون شوش

لیک جمعیت ندارد جان موش ** بجهد از جانش به بانگ گربه هوش 3050

خشک گردد موش زان گربه‌ی عیار ** گر بود اعداد موشان صد هزار

از رمه‌ی انبه چه غم قصاب را ** انبهی هش چه بندد خواب را

مالک الملک است جمعیت دهد ** شیر را تا بر گله‌ی گوران جهد

صد هزاران گور ده‌شاخ و دلیر ** چون عدم باشند پیش صول شیر

مالک الملک است بدهد ملک حسن ** یوسفی را تا بود چون ماء مزن 3055

در رخی بنهد شعاع اختری ** که شود شاهی غلام دختری

بنهد اندر روی دیگر نور خود ** که ببیند نیم‌شب هر نیک و بد

یوسف و موسی ز حق بردند نور ** در رخ و رخسار و در ذات الصدور

روی موسی بارقی انگیخته ** پیش رو او توبره آویخته

نور رویش آن‌چنان بردی بصر ** که زمرد از دو دیده‌ی مار کر 3060

او ز حق در خواسته تا توبره ** گردد آن نور قوی را ساتره

توبره گفت از گلیمت ساز هین ** کان لباس عارفی آمد امین

کان کسا از نور صبری یافتست ** نور جان در تار و پودش تافتست

جز چنین خرقه نخواهد شد صوان ** نور ما را بر نتابد غیر آن

کوه قاف ار پیش آید بهرسد ** هم‌چو کوه طور نورش بر درد 3065

از کمال قدرت ابدان رجال ** یافت اندر نور بی‌چون احتمال

آنچ طورش بر نتابد ذره‌ای ** قدرتش جا سازد از قاروره‌ای

گشت مشکات و زجاجی جای نور ** که همی‌درد ز نور آن قاف و طور

جسمشان مشکات دان دلشان زجاج ** تافته بر عرش و افلاک این سراج

نورشان حیران این نور آمده ** چون ستاره زین ضحی فانی شده 3070

زین حکایت کرد آن ختم رسل ** از ملیک لا یزال و لم یزل

که نگنجیدم در افلاک و خلا ** در عقول و در نفوس با علا

در دل مومن بگنجیدم چو ضیف ** بی ز چون و بی چگونه بی ز کیف

بی‌چنین آیینه از خوبی من ** برنتابد نه زمین و نه زمن 3075

بر دو کون اسپ ترحم تاختیم ** پس عریض آیینه‌ای بر ساختیم

هر دمی زین آینه پنجاه عرس ** بشنو آیینه ولی شرحش مپرس